91

ΠΟΛΥΤΑΞΙΑ (ΠΕΝΤΑΤΑΞΙΑ ΚΑΙ ΕΞΑΤΑΞΙΑ) ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΑ

(Νόμος 3182/5 Αυγούστου 1924)

Κυβέρνηση θ. Σοφούλη

Υπουργός Θ. Βελλιανίτης

Περί Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως

ΝΟΜΟΣ 3182

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Δ' εν Αθήναις Συντακτικής Συνελεύσεως, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν'

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α' Σκοπός, μαθήματα

Άρθρον 1,1. Προς μόρφωσιν διδασκάλων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως λειτουργούσιν εν τω Κράτει και πολυτάξια διδασκαλεία εκατέρου των φύλων η μικτά δημοσιά η ανεγνωρισμένα, Πλην των πολυταξίων Διδασκαλείων διατηρούνται και τα κατά το Νομοθετικόν Διάταγμα της 27 Ιουλίου 1923 λειτουργούντα η ιδρυόμενα μονοτάξια.

2. Τα πολυτάξια Διδασκαλεία ιδρύονται, αναγνωρίζονται και καταργούνται διά Διατάγματος, προτάσει του Έκπαιδευτικού Συμβουλίου, ορίζοντος εκάστοτε τον αριθμόν των αναγκαίων εις το Κράτος Διδασκαλείων, τον τύπον αυτών, την έδραν, το αναγκαίον προσωπικόν και τον αριθμόν των εισακτέων κατ' έτος μαθητών και μαθητριών, Ομοίως διά Διατάγματος προτάσει του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου δύναται να μετατεθή η έδρα του Διδασκαλείου η να μεταβληθή ο τύπος αυτού.

3. Τα υπό της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας η υπό δήμων η κοινοτήτων η εξ άλλων ειδικών πόρων συντηρούμενα Διδασκαλεία θηλέων μετασχηματιζόμενα και λειτουργούντα κατά τας διατάξεις του παρόντος νόμου δύνανται προτάσει του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου να αναγνωρισθώσιν ως ισότιμα προς τα του Κράτους, Η αναγνώρισις αύτη δύναται ομοίως μετά πρότασιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου να αρθή.

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 187, τχ. Α'/7 Αυγούστου 1924,

Άρθρον 2. 1. Τα Διδασκαλεία εκατέρου των φύλων απαρτίζονται εκ πέντε η εξ ενιαυσίων τάξεων εις τας όποιας διδάσκονται:

α') Θρησκευτικά.

β') Φιλοσοφικά και παιδαγωγικά.

γ') Η ιστορία και η ισχύουσα νομοθεσία της παρ' ημίν Δημοτικής Εκπαιδεύσεως.

δ') Νέα και Αρχαία Ελληνικά.

ε') Γαλλική, Αγγλική η Γερμανική γλώσσα, στ') Ιστορία.

ζ') Γεωγραφία.

η') Μαθηματικά και Κοσμογραφία.

θ') Φυσιογνωστικά.

ι') Υγιεινή και νοσηλευτική.

ία') Πολιτειακή Αγωγή.

ιδ') Οικιακή οικονομία εν τοις των θηλέων.

ιγ') Γεωπονία και ζωοτεχνία.

ιδ') Ωδική και τετράχορδον, η αρμόνιον, η κλειδοκύμβαλον, η μανδολίνον, εν δε τοις των αρρένων και εκκλησιαστική μουσική.

ιέ') 'Ιχνογραφία και Καλλιγραφία.

ιστ') Χειροτεχνία.

ιζ') Γυμναστική, παιδιαί, αθλητικαί παιδιαί, και προσκοπισμός, εν δε τοις των αρρένων και σκοποβολία.

2. Διά Διατάγματος, εκδιδομένου μετά πρότασιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου, δύνανται να προστεθώσι μαθήματα εις τίνα η πάντα τα Διδασκαλεία του Κράτους η να αφαιρεθώσιν η να συγχωνευθώσι τοιαύτα, προστιθεμένου εκάστοτε δι' αποφάσεως του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου του σχετικού προσωτακού και αναγραφομένης της σχετικής πιστώσεως εν τω προϋπολογισμώ του Υπουργείου.

3. Πεντατάξια Διδασκαλεία αρρένων ιδρύονται εν αις περιφερείαις του Κράτους λειτουργούσιν Ελληνικά σχολεία, εξατάξια δε εν αις δεν λειτουργούσι τοιαύτα,

4. Τα νυν υφιστάμενα τριτάξια Διδασκαλεία εξακολουθούσι λειτουργούντα επί τη βάσει των περί αυτών κειμένων διατάξεων μέχρις ου διά Διατάγματος, μετά πρότασιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου μεταρρυθμισθώσι κατά τας διατάξεις του παρόντος νόμου.

5. Το πρόγραμμα των μαθημάτων, ως και η έκτασις και η κατανομή αυτών εις τας τάξεις των πολυταξίων Διδασκαλείων εκατέρου των τύπων κανονίζεται διά Διατάγματος, προτάσει του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου.

6. Το πρόγραμμα των Διδασκαλείων δύναται να παραλλάσση αναλόγως των εκασταχού τοπικών συνθηκών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β' Μαθηταί, εξετάσεις

Άρθρον 3. 1. Δεκτοί εις εισιτήριον εξέτασιν διά την A' τάξιν των Διδασκαλείων γίνονται οι έχοντες:

α') Σωματικήν αρτιμέλειαν και ευεξίαν, βεβαιουμένην υπό του διδάσκοντος την σχολικήν υγιεινήν και τούτου ελλείποντος υπό του υγειονομικού επιθεωρητού της περιφερείας η τινός των σχολικών ιατρών.

β') Ηλικίαν δώδεκα ετών συμπεπληρωμένων διά τα εξατάξια και δέκα τριών ετών συμπεπληρωμένων διά τα πεντατάξια, ουχί δ' ανωτέραν των δέκα έξ ετών δι' αμφότερα.

γ') Δια μεν τα εξατάξια Διδασκαλεία απολυτήριον πλήρους δημοτικού σχολείου, διά δε τα πεντατάξια απολυτήριον της γ' τάξεως των ελληνικών σχολείων.

2. Μαθήτριαι γίνονται δεκταί εις τα Διδασκαλεία αρρένων μόνον ως εξωτερικαί,

3. Εις τας λοιπάς τάξεις των Διδασκαλείων εγγράφονται οι προαγόμενοι εκ της αμέσου κατωτέρας η αντιστοίχου τάξεως Διδασκαλείου. Οι εξ άλλων Διδασκαλείων του αυτού τύπου προερχόμενοι εγγράφονται επί τη βάσει των ενδεικτικών η αποδεικτικών της σπουδής.

4. Τα των εγγραφών, μετεγγραφών εισιτηρίων και απολυτηρίων εξετάσεων, τα περί προαγωγής των μαθητών, τα κατά την διάρκειαν του σχολικού έτους, ως και τα περί απουσιών και ποινών των μαθητών και τα περί ημερών αργίας κανονισθήσονται διά Διατάγματος κατά πρότασιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ' Επιμεληταί και υπηρέται

Άρθρον 6. 1, Εν τοις Δημοσίοις Διδασκαλείοις διορίζονται, εν μεν τοις των αρρένων εις επιμελητής, εν δε τοις των θηλέων επιμελήτρια επί βαθμώ και μισθώ γραφέως α' τάξεως, εις κηπουρός επί βαθμώ και μισθώ κλητήρος α' τάξεως και εις η δύο υπηρέται η υπηρέτριαι.

2, Επιμεληταί διορίζονται, οι έχοντες απολυτήριον ελληνικού σχολείου η ενδεικτικόν αντιστοίχου τάξεως άλλου σχολείου, πιστοποιητικόν ότι εξεπλήρωσαν την στρατιωτικήν των υποχρέωσιν η απηλλάγησαν ταύτης νομίμως και δεν κατεδικάσθησαν εις ποινήν στερούσαν αυτούς των πολιτικών δικαιωμάτων και ηλικίαν ανωτέραν των 30 ετών, επιμελήτριαι δε διορίζονται αι έχουσα., ηλικίαν ανωτέραν των 25 ετών και απολυτήριον ελληνικού σχολείου η αστικού σχολείου θηλέων, η εξαταξίων δημοτικών σχολείων. Συνταξιούχοι

εκπαιδευτικοί λειτουργοί διοριζόμενοι ως επιμεληταί Διδασκαλείων λαμβάνουσι προς τη συντάξει των 300 δραχμάς μηνιαίως, μη υποκειμένας εις κράτησιν.

3. Ο διορισμός και η απόλυσις του επιμελητού και του υπηρετικού προσωπικού γίνεται διά πράξεως του Διευθυντού του Διδασκαλείου, δημοσιευομένης εις την εφημερίδα της Κυβερνήσεως, Ο Διευθυντής ασκεί έπ' αυτών και πειθαρχικήν εξουσίαν έχων δικαίωμα να τιμωρή αυτούς δι' επιπλήξεως και προστίμου μέχρι του ημίσεος του μηνιαίου μισθού αυτών.

Άρθρον 7. Εις τους Διευθυντάς των Διδασκαλείων,παντός τύπου παρέχονται δι' έξοδα γραφείου και καθαριότητος του Διδασκαλείου και των. προσηρτημένων σχολείων δραχμαί 150 κατά μήνα, της δαπάνης εγκρινομένης δι' αποφάσεως του Συλλόγου των Καθηγητών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε' Προσηρτημένα σχολεία

Άρθρον 8. 1. Εις έκαστον Διδασκαλείον προσαρτώνται ιδρυόμενα διά Διατάγματος δύο πρότυπα δημοτικά σχολεία, εν πολυτάξιον και εν μονοτάξιον. Τα πρότυπα των Διδασκαλείων δύνανται να είνε και μικτά.

2. Οι εν τοις σχολείοις τούτοις διδάσκοντες δημοδιδάσκαλοι και δημοδιδασκάλισσαι, διοριζόμενοι μετά πρότασιν του διευθυντού του Διδασκαλείου και έγκρισιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου δι' υπουργικής πράξεως, εκ των εχόντων τα αυτά μέ το προσωπικόν των άλλων δημοτικών σχολείων προσόντα, λαμβάνουσι πλην του κανονικού μισθού και ειδικόν επιμίσθιον δραχμών 250 κατά μήνα, ο δε διδάσκων εις το μονοτάξιον πρότυπον δραχ. 35Ο κατά μήνα, μη δικαιούμενοι να διδάσκωσιν εκτός του σχολείου, παραμένοντες εν τω προτύπω καθ' όλας τας εργασίμους ώρας και μετέχοντες της σχολικής ζωής των διδακτικών συνεδριών. Μετατίθενται δε εις άλλα σχολεία, τιμωρούνται και απολύονται κατ' απόφασιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου μετά γνωμοδότησιν του διευθυντού του Διδασκαλείου, όστις ασκεί έπ' αυτών και πειθαρχικήν εξουσίαν, δυνάμενος να επιβάλλη επίπληξιν και πρόστιμον μέχρι δραχμών 50, Διά το Μαράσλειον Διδασκαλείον ισχύει η διάταξις του άρθρου 7 του Νομοθ. Διατάγματος της 11 Οκτωβρίου 1923 διαγραφομένων εν αυτή των λέξεων "πέραν των εξ ωρών καθ' εβδομάδα" και αντικαθιστωμένων "του μηνιαίου αυτών μισθού" διά των λέξεων "των μηνιαίων αυτών αποδοχών".

3. Δημοδιδάσκαλοι εκ των εχόντων διετείς εν Εσπερία παιδαγωγικάς σπουδάς η πτυχίον παιδαγωγικής μορφώσεως εν τω Πανεπιστημίω και τριετή τουλάχιστον προϋπηρεσίαν διορίζονται διευθυνταί των προτύπων κατά προτίμησιν και λαμβάνουσιν επιμίσθιον κατά μήνα δραχμάς 150 επί πλέον του εν εδαφίω 2 οριζομένου. Η διάταξις αυτή ισχύει και διά το Μαράσλειον

Διδασκαλείον, εφ' όσον ελλείπουσιν η δεν κρίνονται ακατάλληλοι οι έχοντες τα προσόντα του εδ. 2 του άρθρου 9 του Νομοθ. Διατάγματος της 11 Οκτωβρίου 1923.

4. Τα μαθήματα των προσηρτημένων εις τα Διδασκαλεία προτύπων δημοτικών σχολείων παρατείνονται μέχρι της λήξεως των απολυτηρίων εξετάσεων των Διδασκαλείων.

Άρθρον 9. 1. Αι γεωπονικαί ασκήσεις των μαθητών των Διδασκαλείων διεξάγονται εν τω αγροκηπίω του εν τη έδρα του Διδασκαλείου Γεωργικού

Σταθμού.

2. Εν ελλείψει τοιούτου ιδρύεται παρ' εκάστω Διδασκαλείω ίδιον άγροκήπιον ου προΐσταται ο καθηγητής των γεωπονικών μαθημάτων. Προς καλλιέργειαν τούτου προσλαμβάνονται προτάσει του οικείου καθηγητού υπό του διευθυντού του Διδασκαλείου κηπουροί μέχρι τριών επί ήμερομισθίω, κανονιζομένω διά της πράξεως της προσλήψεως των η οριζομένω εκάστοτε δι' ιδίας πράξεως του διευθυντού του Διδασκαλείου, Πάσαι αι πράξεις αύται γνωστοποιούνται αμέσως εις τον οικείον Γενικόν Επιθεωρητήν.

3. Εν τω προϋπολογισμώ του Υπουργείου των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως αναγράφεται κατ' έτος η προς ίδρυσιν και συντήρησιν των αγροκηπίων απαιτουμένη πίστωσις, κατανεμομένη διά πράξεως του Υπουργού εις τα διάφορα Διδασκαλεία επί τη βάσει ητιολογημένων προτάσει των οικείων διευθυντών μετά γνώμην του καθηγητού των γεωπονικών μαθημάτων. Αι λεπτομέρειαι του παρόντος άρθρου κανονίζονται διά Διατάγματος.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Η'. Ποινικοί διατάξεις

Άρθρον 16. 1, Οι διευθυνταί, υποδιευθυνταί, καθηγηταί και διδάσκαλοι των μέχρι τούδε λειτουργούντων τριταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως εκατέρου των φύλων ως και οι διευθυνταί και οι δημοδιδάσκαλοι των εις αυτά προσηρτημένων προτύπων διατηρούνται εν τη υπηρεσία άνευ άλλης τινός διατυπώσεως, Το προσωπικόν των κατά τας διατάξεις του παρόντος Νόμου μεταρρυθμιζομένων Διδασκαλείων διατηρείται εις άς θέσεις κατέχει, εφ' όσον αι θέσεις αύται δεν καταργούνται υπό του παρόντος νόμου και έχουσι τα διά ταύτας υπ' αυτού απαιτούμενα προσόντα.

2. Εάν εν τη έδρα του Διδασκαλείου υπάρχουσι δημόσια κτίρια δυνάμενα να χρησιμευσωσιν ως διδακτήρια του Διδασκαλείου, παραχωρούνται ταύτα κατά προτίμησιν προς εγκατάστασιν του Διδασκαλείου,

3. Εάν εις μονοτάξιον Διδασκαλείον επιτύχωσι κατά τας εισιτηρίους εξετάσεις ένενήκοντα η πλείονες μαθηταί, διαιρείται το Διδασκαλείον εις δύο

τμήματα, διορίζεται δε βοηθός διευθυντής εκ των εχόντων τα προσόντα όπως διορισθώσι διευθυνταί μονοταξίων Διδασκαλείων κατά το άρθρον 6 του N, Δ. της 27 Ιουλίου 1923 βοηθών τον διευθυντήν εις την διδασκαλίαν των παιδαγωγικών μαθημάτων και εις τας διδακτικάς ασκήσεις και αναπληρών αυτόν απόντα η κωλυόμενον,

4. Εις το εδ. 1 του άρθρου 3 του Νομ. Διατάγματος της 27 Ιουλίου 1923 περί ιδρύσεως μονοταξίων Διδασκαλείων μετά τας λέξεις της β' παραγράφου "απόφοιτοι Γυμνασίου η Πρακτικού Λυκείου" προστίθενται αι λέξεις "η τετραταξίου Ιερατικής Σχολής η του Ιεροδιδασκαλείου της Μονής Βελλάς, οίτινες εφεξής μόνον μετά την απόκτησιν πτυχίου μονοταξίου διδασκαλείου λαμβάνωσι το δικαίωμα να διορίζωνται ως δημοδιδάσκαλοι".

5. Εις το δεύτερον εδάφιον του πρώτου άρθρου του αυτού Νομ. Διατάγματος "περί ιδρύσεως Μονοταξίων Διδασκαλείων" μετά τας λέξεις "κατά μήνα Μάϊον" προστίθενται αι λέξεις "η Ιούνιον".

6. Οι απόφοιτοι των Μονοταξίων Διδασκαλείων, διορίζονται υπό του Υπουργείου εις τας κενάς θέσεις των δημοτικών σχολείων μόνον της Ηπείρου, Μακεδονίας και Θράκης και υποχρεούνται ούτοι να υπηρετήσωσιν επί μίαν τουλάχιστον τριετίαν εις τα σχολεία των ειρημένων χωρών, άλλως υποχρεούνται να αποδώσωσιν εις το δημόσιον Ταμείον τους μισθούς ους έλαβον ως μαθηταί, ως ορίζει το 4 εδάφιον του άρθρου 7 του Ν, Διατάγματος της 27 Ιουλίου 1923 "περί μονοταξίων Διδασκαλείων".

7. Κατά το σχολικόν έτος 1924-1925 επιτρέπεται, κατόπιν κατατακτήριου δοκιμασίας, να καταταχθώσιν εις την δευτέραν τάξιν του τετραταξίου Μαρασλείου Διδασκαλείου μαθηταί απόφοιτοι της Β' τάξεως τετραταξίου Γυμνασίου η αντιστοίχου σχολείου μέσης εκπαιδεύσεως. Επί των ούτω εγγραφόμενων εφαρμόζονται αι διατάξεις του άρθρου 10 του παρόντος Νόμου.

8. Δύναται ο Υπουργός των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως να αναγράψη εν. τω προϋπολογισμώ του Υπουργείου πίστωσιν μέχρι 1 εκατομμυρίου δραχμών προς οικοδομήν εν τω περιβάλω του Μαρασλείου Διδασκαλείου οικήματος μέλλοντος να χρησιμεύση ως οίκοτροφείον του Μαρασλείου, ομοίως δε ετέραν πίστωσιν μέχρις 100 χιλ. δραχ. προς εγκατάστασιν γυμναστηρίου εν τω αυτώ περιβόλω.

9. Διατηρείται εν ισχύι το Ν. Διάταγμα της 11 Οκτωβρίου 1923 πλην των διά του παρόντος νόμου τροποποιουμένων διατάξεων αυτού.

10. Το κατά το άρθρον 6 του νόμου 2243 "περί ιδρύσεως Παιδαγωγικής Ακαδημίας" επιμίσθιον των διδασκόντων εν αυτή ορίζεται διά μεν τα θεωρητικά μαθήματα εις δραχ. 200 μηνιαίως δι' εκάστην καθ' εβδομάδα ώραν διδασκαλίας, διά δε τα τεχνικά μαθήματα εις δραχ. 75.

11. Ο κατά το άρθρον 9 του νόμου 2243 επιμελητής του εργαστηρίου και της Βιβλιοθήκης της Παιδαγωγικής Ακαδημίας δύναται να είνε και πρωτοβάθμιος

καθηγητής, το δε επιμίσθιον των βοηθουντων αυτόν δημοδιδασκάλων ορίζεται εις δραχ, 250 κατά μήνα.

12. Αι πιστώσεις του άρθρου 11 του νόμου 2243 ορίζονται ως εξής: η μεν προς έγκατάστασιν της Παιδαγωγικής Ακαδημίας εφ' άπαξ εις δραχμάς 50,000, η δε προς γραφικά έξοδα, θέρμανσιν και συντήρησιν εις 5,000, η δε προς πλουτισμόν της βιβλιοθήκης και του εργαστηρίου και έκδοσιν της επετηρίδος εις δραχμάς 25,000 ετησίως.

Άρθρον 17. Καταργείται πάσα διάταξις αντικειμένη εις τας του παρόντος νόμου, ούτινος η ισχύς άρχεται από της δημοσιεύσεως αυτού εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ο παρών νόμος, ψηφισθείς υπό της Δ' εν Αθήναις Συντακτικής Συνελεύσεως και παρ' Ημών σήμερον κυρωθείς, δημοσιευθήτω διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις τη 5 Αυγούστου 1924 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας

ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ

Ο επί των Εκκλησιαστικών κλπ. Υπουργός

Θ. ΒΕΛΛΙΑΝΙΤΗΣ

92 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ Α' ΤΑΞΕΩΣ

ΠΕΝΤΑΤΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΤΑΞΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ

(Π, Διάταγμα / 16 Οκτωβρίου 1924)

Κυβέρνηση Α. Μιχαλακόπουλου

Υπουργός Κ. Σπυρίδης

Περί καθορισμού τον προγράμματος των εν τη πρώτη τάξει

των πενταταξίων και εξαταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκομένων μαθημάτων

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Έχοντες υπ' όψει το άρθρον 2 του νόμου 3182 "περί Διδασκαλείων της Δημοτ, Εκπαιδεύσεως, προτάσει του Υπουργού των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, λαβοντος προ οφθαλμών και την υπ' αριθ. 699 πράξιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου, αποφασίζομεν και διατάσσομεν τάδε:

Άρθρον 1. Τα εν τη πρώτη τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ολη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής καθορίζονται ως εξής:

1, Θρησκευτικά.

Σύντομος Ιστορία της θρησκείας και του καθόλου πολιτισμού του Ιουδαϊκού λαού, βασιζόμενη κατά το δυνατόν επί της αναγνώσεως σχετικών περικοπών της Παλαιάς Διαθήκης, Έξαρσις ιδία του έργου του Μωϋσέως και των Προφητών, ως προδρόμων του Σωτήρος.

Ο βίος και το έργον του Σωτήρος εξ αναγνώσεως σχετικών περικοπών εκ των τεσσάρων Ευαγγελίων,

Ανάγνωσις και ερμηνεία των εν τω δημοτικώ σχολείω διδασκομένων Απολυτίκιων των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών. Ώραι 2.

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 265, τχ. Α'/24 Οκτωβρίου 1924.

2. Ελληνικά.

Α') Αρχαία Ελληνικά.

Ανάγνωσις και ερμηνεία α') εκλογών εκ του ιστορικού μέρους της Αθηναίων Πολιτείας του Αριστοτέλους, β') εκλογών εκ των τα Ελληνικά πραγματευομένων βιβλίων του Ηροδότου, γ') ενός εκ των μικρών λόγων του Λυσίου και δ') εκλογών εκ της Ομήρου Οδύσσειας.

Τα κυριώτερα εκ του Συντακτικού της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, ιδία δε του Αττικού πεζού λογού, διδασκόμενα επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένων και εν αντιπαραβολή προς το Συντακτικόν της δημοτικής γλώσσης. Γραπταί συντακτικαί ασκήσεις των μαθητών κατ' οίκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω,

Στοιχειώδης διδασκαλία της γλώσσης του Ηροδότου και του Ομήρου εν αντιπαραβολή προς τον πεζόν Αττικόν λόγον.

Σύντομος διδασκαλία του δακτυλικού εξαμέτρου.

Β') Νέα Ελληνικά.

Ανάγνωσις εν νεοελληνική μεταφράσει τινών εκ των παραλλήλων βίων του Πλούταρχου των σχετιζομένων προς την εν τη τάξει διδασκομένην Ιστορίαν.

Ανάγνωσις εν εμμέτρω μεταφράσει εις την δημοτικήν γλώσσαν εκλεκτών μερών εκ της Ομήρου Οδύσσειας, μη αναγνωσθέντων εν τω πρωτοτύπω.

Ανάγνωσις εκλεκτών νεοελληνικών πεζογραφημάτων και ποιημάτων, γε7 γραμμένων εις την δημοτικήν γλώσσαν και αναφερομένων ιδία εις την αρχαίαν Ελλάδα.

Τα κυριώτερα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού της δημοτικής γλώσσης, διδασκόμενα επί τη βάσει της ανωτέρω αναγνώσεως.

Σύντομος διδασκαλία της τονικής ρυθμοποιίας και των νέων Ελληνικών μέτρων επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων νεοελληνικών ποιημάτων.

Αυτοτελείς συνθέσεις υπό των μαθητών περιγραφών και διηγήσεων, ως και σύνθεσις μικρών ποιημάτων.

Β') Γραμματολογία.

Γραμματολογικαί γνώσεις αι σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα κείμενα. Ώραι 9.

3. Γαλλικά η Γερμανικά η Αγγλικά.

Γαλλικά.

Ασκήσεις εις το ομιλείν και γράφειν ελεύθεραι η και βασιζόμεναι επί βιβλίου Μεθόδου, εγκεκριμένου διά τα Γυμνάσια. Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού. Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλεκτών τεμαχίων Γάλλων λογογράφων εκ Γαλλικής Χρηστομάθειας εγκεκριμένης διά την A' τάξιν των Γυμνασίων.

Γερμανικά η Αγγλικά.

Ασκήσεις των μαθητών εις το ομιλείν, γράφειν και αναγιγνώσκειν επί τη βάσει αμέσου εποπτικής διδασκαλίας. Ανάγνωσις και ερμηνεία απλών αναγνωσμάτων εκ καταλλήλου Αναγνωσματαρίου η βιβλίου Μεθόδου, Στοιχειώδη διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικου.

4. Ιστορία.

Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος μέχρι της υποταγής αυτής εις τους Ρωμαίους, εξαιρομένων ιδία των διαφόρων στοιχείων του Ελληνικού πολιτισμού (πολιτικής καταστάσεως η δημοσίου βίου, ιδιωτικού και οικογενειακού βίου. Θρησκευτικού βίου, ηθικών ιδεών, επιστημών, καλών τεχνών και βιοτεχνιών) κατά τας διαφόρους περιόδους αυτής, ήτοι την προϊστορικήν, την ηρωϊκήν, την των μεγάλων νομοθετών, την των Μηδικών πολέμων, την του Περικλέους, την της καταπτώσεως και την Μακεδονικήν, Ώραι 2.

5. Μαθηματικά.

A') Πρακτική Αριθμητική, Ίδια η σχετική προς την εν τω δημοτικώ σχολείω διδασκομένην αριθμητικήν ολην,

Β') Πρακτική Γεωμετρία, Γεωμετρικά σώματα (πρίσματα, πυραμίδες, κύλινδρος, κώνος, σφαίρα) και διακριτικά γνωρίσματα εκάστου. Εφ'εκάστου των γεωμετρικών σωμάτων διδασκαλία γεωμετρικών στοιχείων, τα οποία παρουσιάζει. Μετρήσεις των επιπέδων τούτων στοιχείων και των σωμάτων. Λύσεις σχετικών προβλημάτων. Χρήσις γεωμετρικών και τοπογραφικών εργαλείων. Γεωμετρικαί κατασκευαί επί του πίνακος και του χάρτου. Κατασκευή γεωμετρικών σχημάτων και σωμάτων διά χαρτονίου και πηλού. Ώραι 2,

6, Φυσιογνωστικά.

A') Πειραματική Φυσική, Το θερμαντικόν μετά της Μετεωρολογίας, και η Ακουστική, Άσκησις των μαθητών εις την παρατήρησιν των σχετικών φαινομένων και εις την εκτέλεσιν απλών σχετικών πειραμάτων, Άσκησις αυτών εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων φυσικών οργάνων. Ωρα 1,

Β') Χημεία και Ορυκτολογία, Τα κυριώτερα των χημικών φαινομένων, ιδία δε τα αναφερόμενα εις τον βίον των ζώων και των φυτών και εις τας καθημερινάς ανάγκας της ζωής του ανθρώπου. Τα σπουδαιότερα των ορυκτών. Άσκησις των μαθητών εις την εκτέλεσιν απλών χημικών πειραμάτων και εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων χημικών οργάνων και άλλων ορυκτολογικών συλλογών, Ώραι 2.

Γ') Βιολογία, Βιολογική εξέτασις κοινοτήτων ζώων και φυτών της Ελλάδος, Άσκησις των μαθητών εις βιολογικάς παρατηρήσεις και εις την εκτέλεσιν απλών βιολογικών πειραμάτων, ως και εις τον καταρτισμόν σχολικού κήπου και συλλογών εποπτικών μέσων χρησίμων εις την δασκαλίαν της Βιολογίας. Ώραι 2.

7. Ωδική, εν δε τοις των αρρένων και Εκκλησιαστική Μουσική. Ώραι 2.

8. Ενόργανος Μουσική. Ώραι 2. 9. Ιχνογραφία και Καλλιγραφία.

Α') Ιχνογραφία. Ιχνογράφησις εκ του φυσικού αντικειμένων επιπέδου επιφανείας, ως και απλών σωμάτων, ιδία εκ των παρουσιαζομένων κατά την διδασκαλίαν των φυσιογνωστικών μαθημάτων. Εφαρμογή κατά την ιχνογράφησιν των σωμάτων των στοιχειωδών κανόνων της προοπτικής.

Ιχνογράφησις από μνήμης των εκ του φυσικού ιχνογραφηθέντων επί του πίνακος και του χάρτου.

Β') Καλλιγραφία. τα διάφορα είδη της γραφής, ιδία δε η ελευθέρα γραφή και η στρογγύλη. Ώραι 2.

10. Χειροτεχνία.

Εργασίαι βελόνης επί χάρτου διά χρωματιστού νήματος. Χαρτοπλεκτική και Ψαθοπλεκτική. Πηλοπλαστική και Στοιχεία Χαρτοτεχνίας. Ώραι 2.

11. Γυμναστική.

Γυμναστικαί ασκήσεις και παιδιαί, εν δε τοις των αρρένων και αθλητικαί παιδιαί, προσκοπισμός και σκοποβολία. Ώραι 3.

(Διαιρούμεναι εις 6 ημιώρια).

Άρθρον 2. Τα εν τη πρώτη τάξει, των εξαταξίων Διδασκαλείων της δημοτικής εκπαιδεύσεως διδασκόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ύλη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής καθορίζονται ως εξής:

1. Θρησκευτικά.

Σύντομος ιστορία της θρησκείας και του καθόλου πολιτισμού του Ιουδαϊκού λαού, βασιζόμενη κατά το δυνατόν επί της αναγνώσεως σχετικών περικοπών της Παλαιάς Διαθήκης εν μεταφράσει παρασκευαζόμενη υπό του διδάσκοντος. Ώραι 2,

2, Ελληνικά.

A') Νέα Ελληνικά,

Ανάγνωσις νεοελληνικών πεζογραφημάτων, και ποιημάτων, γεγραμμένων εις την δημοτικήν γλώσσαν και αναφερομένων ίδια εις την αρχαίαν Ελλάδα.

Τα στοιχειωδέστερα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού της δημοτικής γλώσσης, διδασκόμενα επί τη βάσει της ανωτέρω αναγνώσεως.

Στοιχειώδης διδασκαλία της τονικής ρυθμοποιΐας και των νέων Ελληνικών μέτρων επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων νεοελληνικών ποιημάτων,

25

Αυτοτελείς συνθέσεις υπό των μαθητών περιγραφών και μικρών διηγήσεων,

Β') Αρχαία Ελληνικά.

Ανάγνωσις και ερμηνεία α') εκλογών εκ της Βιβλιοθήκης του Απολλοδώρου και β') εκλογών εκ της Κύρου Αναβάσεως του Ξενοφώντος.

Εκ της Γραμματικής του Αττικού πεζού λόγου τα μέχρι των εις- μι, διδασκόμενα ιδία επί τη βάσει, των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένων και εν αντιπαραβολή προς την Γραμματικήν της δημοτικής γλώσσης. Γραπταί γραμματικαί ασκήσεις των μαθητών κατ' οίκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω.

Εκ του Συντακτικού της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, ιδία δε του Αττικού πεζού λόγου, τα στοιχειωδέστερα, διδασκόμενα επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένων και εν αντιπαραβολή προς το Συντακτικόν της δημοτικής γλώσσης. Γραπταί συντακτικαί ασκήσεις των μαθητών κατ' οίκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω.

Γ' Γραμματολογία·

Γραμματολογικαί γνώσεις σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα κείμενα, Ώραι 9,

3. Γαλλικά η Γερμανικά η Αγγλικά. Ώραι 3.

Ασκήσεις των μαθητών εις το ομιλείν, γράφειν και ανάγιγνώσκειν επί τη" βάσει αμέσου εποπτικής διδασκαλίας. Ανάγνωσις και ερμηνεία απλών αναγνωσμάτων εκ καταλλήλου Αναγνωσματαρίου η βιβλίον Μεθόδου, Στοιχειώδη διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού. Ώραι 3,

4. Ιστορία.

Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος μέχρι του θανάτου Φιλίππου του Μακεδόνος, εξαιρομένων ιδία των διαφόρων στοιχείων του Ελληνικού πολιτισμού (πολιτικής καταστάσεως και δημοσίου βίου, ιδιωτικού και οικογενειακού βίου, θρησκευτικού βίου, ηθικών ιδεών, επιστημών, καλών τεχνών και βιοτεχνιών) κατά τας διαφόρους περιόδους αυτής, ήτοι την προϊστορικήν, την ηρωϊκήν, την των μεγάλων νομοθετών, την των Μηδικών πολέμων, την του Περικλέους και την της καταπτώσεως. Ώραι 2,

5. Μαθηματικά.

Πρακτική Αριθμητική, ιδία η σχετική προς την εν τω δημοτικώ σχολείω διδασκομένην αριθμητικήν ύλην. Ώραι 2.

6. Φυσιογνωστικά.

Α' Πειραματική φυσική.

Το θερμαντικόν πλην της Μετεωρολογίας. Άσκησις των μαθητών εις την παρατήρησιν των σχετικών φαινομένων και εις την εκτέλεσιν απλών σχετικών

πειραμάτων, Άσκησις αυτών εις τον καταρτισμόν προχείρων φυσικών οργάνων, Ωρα 1.

Β') Χημεία και Όρυκτολογία.

Τα απλούστερα εκ των χημικών φαινομένων, των αναφερομένων εις τον βίον των ζώων και φυτών και εις τας καθημερινάςανάγκαςτήςζωής του ανθρώπου. Τα ευχρηστότερα των εν Ελλάδι υπαρχόντων όρυκτών. Άσκησιςτών μαθητών εις την εκτέλεσιν απλών χημικών πειραμάτων και εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων χημικών οργάνων και απλών ορυκτολογικών συλλογών. Ώραι 2.

Β') Βιολογία

Βιολογική εξέτασις των εξής κοινοτήτων ζωών και φυτών της Ελλάδος, της οικίας και της αυλής, του κήπου, και του αγρού. Άσκησις των μαθητών εις βιολογικάς παρατηρήσεις και εις την εκτέλεσιν απλών βιολογικών πειραμάτων, ως και εις τον καταρτισμόν σχολικού κήπου και συλλογών, εποπτικών μέσων χρησίμων εις την διδασκαλίαν της Βιολογίας. Ώραι 2.

7. Ωδική, εν δε τοις των αρρένων και Εκκλησιαστική Μουσική. Ώραι 2. 8, Ενόργανος Μουσική. Ώραι 2. 9. Ιχνογραφία και Καλλιγραφία.

Α') Ιχνογραφία.

Ιχνογράφησις εκ του φυσικού αντικειμένων, επιπέδου επιφανείας, ιδία εκ των παρουσιαζομένων κατά την διδασκαλίαν των φυσιογνωστικών μαθημάτων. Ιχνογράφησις από μνήμης των εκ του φυσικού ιχνογραφηθέντων επί του πίνακος και του χάρτου,

Β') Καλλιγραφία.

Η ελευθέρα γραφή. Ώραι 2.

10. Χειροτεχνία.

Εργασία βελόνης επί χάρτου διά χρωματιστού νήματος. Χαρτοπλεκτική και ψαθοπλεκτική, Στοιχεία πηλοπλαστικής, Ώραι 2.

11. Γυμναστική.

Γυμναστικαί ασκήσεις και παιδιαί, εν δε τοις των αρρένων και αθλητικαί παιδιαί, προσκοπισμός και σκοποβολία. Ώραι 3, διαιρούμεναι εις 6 ημιώρια.

Εις τον αυτόν επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος Διατάγματος,

Εν Ύδρα τη 16 Οκτωβρίου 1924.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας

ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ

Ο επί των Εκκλησιαστικών κλ.π Υπουργός

Κ: ΣΠΥΡΙΔΗΣ

93

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ Β' ΤΑΞΗΣ

ΠΕΝΤΑΤΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΤΑΞΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ

(Π, Διάταγμα / 13 Σεπτεμβρίου 1925)

Κυβέρνηση Θ. Πάγκαλου

Υπουργός Ι. Τσιριμώκος

Περί καθορισμού τον προγράμματος των εν τη δευτέρα τάξει

των πενταταξίων και εξαταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκομένων μαθημάτων

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Έχοντες υπ' όψει το άρθρον 2 του νόμου 3182 "περί Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως", προτάσει του Υπουργού των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, λαβόντος προ οφθαλμών και την υπ' αριθ. 746 πράξιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου, αποφασίζομεν και διατάσσομεν τα εξής:

Άρθρον 1. Τα εν τη δευτέρα τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ολη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής καθορίζονται ως εξής:

A'. Θρησκευτικά.

Ο βίος και το έργον των Αποστόλων και τα κυριώτατα της Εκκλησιαστικής Ιστορίας εξ αναγνώσεων σχετικών περικοπών εκ των πράξεων των Αποστόλων και των έργων του Βασιλείου, του Χρυσοστόμου και άλλων Πατέρων της Εκκλησίας.

Ανάγνωσις και ερμηνεία των εν τω δημοτικώ σχολείω διδασκομένων απολυτικίων των εορτών των Αγίων.

2. Ελληνικά.

A') Αρχαία Ελληνικά.

Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλογών: α') εκ των Απομνημονευμάτων του

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 267, τχ. Α'/24 Σεπτεμβρίου Ì925.

Ξενοφώντος, β') εκ των διαλόγων του Πλάτωνος, γ') εκ των Ηθικών του Πλουτάρχου, και δ') εκ της Ομήρου Οδύσσειας και Ιλιάδος,

Συμπλήρωσις του Συντακτικού της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, ιδία δε του 'Αττικού πεζού λόγου, επί τη βάσει, των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένων και εν αντιπαραβολή προς το Συντακτικόν της δημοτικής γλώσσης, Γραπταί συντακτικαί ασκήσεις των μαθητών κατ' οϊκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω,

Έπανάληψις και συμπλήρωσις της -διδασκαλίας της γλώσσης του Ομήρου και του δακτυλικού εξαμέτρου.

Ανάγνωσις μετά των αναγκαιοτάτων μόνον διασαφήσεων ανά μίαν ώραν καθ' εβδομάδα εκλογών εκ της Κύρου Παιδείας του Ξενοφώντος, εκ των Χαρακτήρων του Θεοφράστου και του Αναχάρσιδος του Λουκιανού.

Β') Νέα Ελληνικά.

Ανάγνωσις εν νεοελληνική μεταφράσει τινών εκ των Παραλλήλων βίων του Πλουτάρχου, των σχετιζομένων προς την εν τη τάξει διδασκομένην Ιστορίαν.

Ανάγνωσις εν εμμέτρω μεταφράσει, εις την δημοτικήν γλώσσαν εκλεκτών μερών εκ της Ομήρου Ιλιάδος, μη αναγνωσθέντων εν τω πρωτοτύπω.

Ανάγνωσις εκλεκτών νεοελληνικών πεζογραφημάτων και ποιημάτων, γεγραμμένων εις την δημοτικήν γλώσσαν και αναφερομένων ιδία εις την Ελλάδα- των εν τη Ιστορία εξεταζομένων χρόνων.

Συνέχισις της Γραμματικής και του Συντακτικού της Δημοτικής γλώσσης, διδασκομένων επί τη βάσει της ανωτέρω αναγνώσεως.

Συνέχισις της διδασκαλίας της νέας Ελληνικής Μετρικής επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων νεοελληνικών ποιημάτων.

Αυτοτελείς συνθέσεις υπό των μαθητών περιγραφών μετά διηγήσεων, επιστολών, έτι δε περιλήψεων και αναλύσεων δεδιδαγμένης ύλης.

Γ') Γραμματολογία.

Γραμματολογικαί γνώσεις σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα κείμενα. Ώραι 8.

3. Γαλλικά η Γερμανικά η Αγγλικά.

Γαλλικά. Ώραι 2.

Ασκήσεις εις το ομιλείν και γράφειν ελεύθεραι η και βασιζόμεναι επί βιβλίου Μεθόδου, εγκεκριμένου διά τα Γυμνάσια. Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Σύντακτικού. Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλεκτών τεμαχίων Γάλλων λογογράφων εκ Γαλλικής Χρηστομάθειας, εγκεκριμένης διά την Β' τάξιν των Γυμνασίων.

Γερμανικά η Αγγλικά. . Ώραι 2,

Ασκήσεις των μαθητών εις το ομιλείν, γράφειν και αναγιγνώσκειν επί τη βάσει, αμέσου εποπτικής διδασκαλίας η και καταλλήλου βιβλίου μεθόδου. Ανάγνωσις

και ερμηνεία αναγνωσμάτων εκ καταλλήλου Χρηστομάθειας η βιβλίου μεθόδου, Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού.

4. Ιστορία,

Ιστορία της Ελλάδος και του πολιτισμού αυτής από της υποταγής αυτής εις τους Ρωμαίους μέχρι της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων μετά των συναφών γεγονότων της άλλης Μεσαιωνικής Ιστορίας. Ώραι 2,

5. Μαθηματικά.

Στοιχεία Θεωρητικής Αριθμητικής και Αλγέβρας. Συνθεσις απλών αλγεβρικών προβλημάτων, καταλλήλων διά το δημοτικόν σχολείον, Ώραι 2.

6. Φυσιογνωστικά.

A') Πειραματική Φυσική. Μαγνητισμός. Οπτική και Μηχανική των. στερεών, υγρών και αερίων, Άσκησις των μαθητών εις την παρατήρησιν των σχετικών φαινομένων και εις την εκτέλεσιν απλών σχετικών πειραμάτων, Άσκησις αυτών εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων, φυσικών οργάνων.

Ώραι 2.

Β') Βιολογία. Βιολογική εξέτασις κοινοτήτων ζώων και φυτών τής. ξένης. Βιολογική εξέτασις του ανθρώπου. Άσκησις των μαθητών εις βιολογικάς παρατηρήσεις, και εις την εκτέλεσιν απλών βιολογικών πειραμάτων, ως και εις τον καταρτισμόν σχολικού κήπου και συλλογών εποπτικών μέσων, χρησίμων εις την διδασκαλία της Βιολογίας. , Ώραι 2.

Γ') Γεωλογία, ιδία της Ελλάδος. Άσκησις των μαθητών εις γεωλογικάς  παρατηρήσεις και εις την εκτέλεσιν απλών γεωλογικών πειραμάτων. Ωρα 1,

7. Γεωγραφία.

Η Ελλάς και η λοιπή Ευρώπη, εξεταζομένων ίδια των αιτιωδών σχέσεων των γεωγραφικών στοιχείων εκάστης χώρας, Ώραι 2.

8. Γεωπονία και Ζωοτεχνία. Ανθοκομία. Λαχανοκομία και οικιακή Κτηνοτροφία μετά πρακτικών εφαρμογών εν τω σχολικώ κήπω. Ώραι 2.

9. Ωδική, εν δε τοις των αρρένων και Εκκλησιαστική Μουσική. Ώραι 2.

10. Ενόργανος Μουσική. Ώραι 2.

11. Ιχνογραφία.

Ιχνογράφησις εκ του φυσικού συνθετωτέρων σωμάτων, ιδία εκ. των παρουσιαζομένων κατά την διδασκαλίαν των φυσιογνωστικών μαθημάτων. Εφαρμογή κατά την ιχνογράφησιν των στοιχειωδών κανόνων της προοπτικής,

Ιχνογράφησις από μνήμης των εκ του φυσικού, ιχνογραφηθέντων επί του πίνακος και του χάρτου.

12. Χειροτεχνία, Πηλοπλαστική, Γυψουργία και Χαρτοτεχνία, Ώραι 2.

13. Γυμναστική.

Γυμναστικαί ασκήσεις και παιδιαί, εν δε τοις των αρρένων και αθλητικαί

παιδιαί, προσκαπισμός και σκοποβολία. Ώραι 2, διαιρούμεναι εις 4 ημιώρια.

Άρθρον 2. Τα εν τη δευτέρα τάξει των εξαταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδακόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ύλη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής καθορίζονται, ως εξής:

1. Θρησκευτικά.

Ο βίος και το έργον του Σωτήρος εξ αναγνώσεως σχετικών περικοπών εκ των τεσσάρων Ευαγγελίων.

Ανάγνωσις και ερμηνεία των εν τω δημοτικώ σχολείω διδασκομένων απολυτικίων των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών. Ώραι 2.

2. Ελληνικά.

A') Αρχαία Ελληνικά..

Ανάγνωσις και ερμηνεία α') εκλογών εκ του ιστορικού μέρους της Αθηναίων πολιτείας του Αριστοτέλους, β') εκλογών εκ της Αρριανού Αναβάσεως, γ') ενός εκ των μικρών λόγων του Λυσίου.

Εκ της γραμματικής του αττικού πεζού λόγου τα εις τμι ρήματα, οι άόριστοι των εις -ω κατά τα εις -μι, κλίσις των ρημάτων ειμί, είμι, φημί, κείμαι, κάθήμάι, οίδα, δέδοκα, τέθηκα και χρή, τα συνηθέστερα ανώμαλα ρήματα, τα άκλιτα μέρη του λόγου και τα περί παραγωγής και συνθέσεως συντόμως, διδασκόμενα ιδία επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένών και εν τη αντιπαραβολή προς την γραμματικήν της δημοτικής γλώσσης. Γραπταί γραμματικαί ασκήσεις των μαθητών κατ' οίκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω,

Συνέχισις της διδασκαλίας του Συντακτικού της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, ιδία δε. του αττικού πεζού λόγου, γινομένης επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένων και εν αντιπαραβολή προς το Συντακτικον της δημοτικής γλώσσης. Γραπταί συντακτικαΐ ασκήσεις των μαθητών κατ' οίκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω.

Β') Νέα Ελληνικά.

Ανάγνωσις εν νεοελληνική μεταφράσει τινών εκ των Παραλλήλων βίων του Πλουτάρχου, των σχετιζομένων προς την εν τη τάξει διδασκομένην Ιστορίαν.

Ανάγνωσις εν εμμέτρω μεταφράσει εις την δημοτικήν γλώσσαν εκλεκτών μερών εκ της Ομήρου Οδύσσειας.

Ανάγνωσις εκλεκτών νεοελληνικών πεζογραφημάτων και ποιημάτων, γεγραμμένων εις την δημοτικήν γλώσσαν και αναφερομένων ιδία εις την Ελλάδα της αρχαίας, της Αλεξανδρινής και της Ρωμαϊκής εποχής.

Τα κυριώτερα εκ τής. Γραμματικής και του Συντακτικού της δημοτικής γλώσσης, διδασκόμενα επί τη βάσει της ανωτέρω αναγνώσεως.

Σύντομος διδασκαλία της τονικής ρυθμοποιίας και των νέων Ελληνικών

μέτρων επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων νεοελληνικών ποιημάτων.

Αυτοτελείς συνθέσεις υπό των μαθητών περιγραφών, και διηγήσεων, ως και σύνθεσις μικρών ποιημάτων. Γ') Γραμματολογία. Γραμματολογικαί γνώσεις σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα κείμενα. Ώραι 9.

3. Γαλλικά η Γερμανικά η Αγγλικά, Γαλλικά. Ώραι 3,

Ασκήσεις εις το δμιλείν και γράφειν ελεύθεραι η και βασιζόμεναι επί βιβλίου μεθόδου, εγκεκριμένου διά τα Γυμνάσια. Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού, Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλεκτών τεμαχίων Γάλλων λογογράφων εκ Γαλλικής Χρηστομάθειας εγκεκριμένης διά την A' τάξιν των Γυμνασίων.

Γερμανικά η Αγγλικά. Ώραι 3.

Ασκήσεις των μαθητών εις το ομιλείν, γράφειν και αναγιγνώσκειν επί τη βάσει αμέσου εποπτικής διδασκαλίας, Ανάγνωσις και ερμηνεία απλών αναγνωσμάτων εκ καταλλήλου Αναγνωσματαρίου η βιβλίου μεθόδου. Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού.

4. Ιστορία,

Ιστορία της Ελλάδος και του πολιτισμού αυτής από Φιλίππου του Μακεδόνος μέχρι του Μεγάλου Κωνσταντίνου, εξαιρομένης ιδία της επιδράσεως του πολιτισμού των Ελλήνων επί τους λοιπούς λαούς, μεθ' ων ήλθον ούτοι κατά την περίοδον ταύτην εις ιστορικάς σχέσεις. Ώραι 2,

5. Μαθηματικά.

Πρακτική Γεωμετρία. Γεωμετρικά σώματα (πρίσματα, πυραμίδες, κύλινδρος, κώνος, σφαίρα) και διακριτικά γνωρίσματα εκάστου. Εφ' εκάστου των γεωμετρικών σωμάτων διδασκαλία των επιπέδων γεωμετρικών στοιχείων, τα όποια παρουσιάζει. Μετρήσεις των επιπέδων τούτων στοιχείων και των σωμάτων. Λύσεις σχετικών προβλημάτων. Χρήσις γεωμετρικών και τοπογραφικών εργαλείών. Γεωμετρικαί κατασκευαί επί του πίνακος και του χάρτου. Κατασκευή γεωμετρικών σχημάτων και σωμάτων διά χαρτονίου και πηλού.

Ώραι 2.

6. Φυσιογνωστικά.

A') Πειραματική Φυσική. Η Μετεωρολογία και η Ακουστική. Άσκησις των μαθητών εις την παρατήρησιν των σχετικών φαινομένων και εις την εκτέλεσιν απλών σχετικών πειραμάτων. Άσκησις αυτών εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων φυσικών οργάνων. Ωρα 1.

Β') Χημεία και Ορυκτολογία. Συνέχισις της εξετάσεως των κυριωτέρων χημικών φαινομένων. Ιδία δε των αναφερομένων εις τον βίον των ζώων και των φυτών και εις τας καθημερινάς ανάγκας της ζωής του ανθρώπου.

Τα λοιπά εκ των σπουδαιότερων ορυκτών. Άσκησις των μαθητών εις την εκτέλεσιν απλών χημικών πειραμάτων και εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων χημικών Οργάνων και απλών ορυκτολογικών συλλογών, Ώραι 2, Γ') Βιολογία. Βιολογική εξέτασις των λοιπών κοινοτήτων ζώων και φυτών της Ελλάδος, Άσκησις των μαθητών εις βιολογικάς παρατηρήσεις και εις την εκτέλεσιν απλών βιολογικών πειραμάτων, ως και εις τον καταρτισμόν σχολικού κήπου και συλλογών εποπτικών μέσων χρησίμων εις την διδασκαλίαν της Βιολογίας. Ώραι 2.

7. Ωδική, εν δε τοις των αρρένων και Εκκλησιαστική Μουσική, Ώραι 2.

8. Ενόργανος Μουσική. Ώραι 2,

9. Ιχνογραφία και Καλλιγραφία.

A') Ιχνογραφία. Ιχνογράφησις εκ του φυσικού αντικειμένων επιπέδου επιφανείας και απλών σωμάτων, ιδία εκ των παρουσιαζομένων κατά την διδασκαλίαν των φυσιογνωστικών μαθημάτων. Εφαρμογή κατά την ίχνογράφησιν των σωμάτων των στοιχειωδών κανόνων της προοπτικής. Ιχνογράφησις από μνήμης των εκ του φυσικού ιχνογραφηθέντων επί του πίνακος και του χάρτου.

Β), Καλλιγραφία. τα διάφορα είδη της γραφής, ιδία δε η ελευθέρα και η στρογγύλη. Ταχυγραφική καλλιγραφία, Ώραι 2.

10.Χειροτεχνία, Πηλοπλαστική και στοιχεία Χαρτοτεχνίας. Ώραι 2

11,. Γυμναστική. Γυμναστικαί ασκήσεις και παιδιαί, εν δε τοις των αρρένων και αθλητικαί παιδιαί, προσκοπισμός καΐ.σκοποβολία. Ώραι, 3, διαιρούμεναι εις 6 ημιώρια.

Εις τον αυτόν επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος Διατάγματος.

Εν Ύδρα τη 13 Σεπτεμβρίου 1925 . Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας

ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ :

Ο επί των Εκκλησιαστικών κλπ. Υπουργός

Ι. Δ. ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΣ

94

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Γ' ΤΑΞΕΩΣ

ΠΕΝΤΑΤΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΤΑΞΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ

(Π. Διάταγμα / 3 Φεβρουαρίου 1927)

Κυβέρνηση Α. Ζαΐμη

Υπουργός Α. Αργυρός

Περί καθορισμού του προγράμματος των εν τη τρίτη τάξει

των πενταταξίων και εξαταξίων. Διδασκαλείων της δημοτικής εκπαιδεύσεως διδασκομένων μαθημάτων

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Έχοντες υπ' όψει το άρθρον 2 του νόμου 3182 "περί Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως", προτάσει του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, λαβόντες προ οφθαλμών και την υπ' αριθ. 16 πράξιν του Εκπαιδευτικού Σύμβουλίου, αποφασίζομεν και διατάσσομεν τα εξής:

Άρθρον 1. Τα εν τη τρίτη τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ύλη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής, καθορίζονται ως εξής:

1. Θρησκευτικά.

Τα κυριώτερα της Κατηχήσεως Στοιχεία Λειτουργικής, ερμηνεία εκκλησιαστικών ύμνων και τροπαρίων εκ των αναγινωσκομένων εν ταις Εκκλησίαις κατά τας Κυριακάς και άλλας εορτάς. Ώραι 2.

2) Ελληνικά.

A') Αρχαία Ελληνικά.

Ανάγνωσις ,καί ερμηνεία: α') Εκλογών εκ της Πολιτείας του Πλάτωνος, β') Εκλογών εκ της Όμήρου Ιλιάδος, γ') ενός εκ των Ολυνθιακών του Δημοσθένους.

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 22, τχ. Α'/11 Φεβρουαρίου 1927.

I ι