93

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ Β' ΤΑΞΗΣ

ΠΕΝΤΑΤΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΤΑΞΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ

(Π, Διάταγμα / 13 Σεπτεμβρίου 1925)

Κυβέρνηση Θ. Πάγκαλου

Υπουργός Ι. Τσιριμώκος

Περί καθορισμού τον προγράμματος των εν τη δευτέρα τάξει

των πενταταξίων και εξαταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκομένων μαθημάτων

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Έχοντες υπ' όψει το άρθρον 2 του νόμου 3182 "περί Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως", προτάσει του Υπουργού των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, λαβόντος προ οφθαλμών και την υπ' αριθ. 746 πράξιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου, αποφασίζομεν και διατάσσομεν τα εξής:

Άρθρον 1. Τα εν τη δευτέρα τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ολη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής καθορίζονται ως εξής:

A'. Θρησκευτικά.

Ο βίος και το έργον των Αποστόλων και τα κυριώτατα της Εκκλησιαστικής Ιστορίας εξ αναγνώσεων σχετικών περικοπών εκ των πράξεων των Αποστόλων και των έργων του Βασιλείου, του Χρυσοστόμου και άλλων Πατέρων της Εκκλησίας.

Ανάγνωσις και ερμηνεία των εν τω δημοτικώ σχολείω διδασκομένων απολυτικίων των εορτών των Αγίων.

2. Ελληνικά.

A') Αρχαία Ελληνικά.

Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλογών: α') εκ των Απομνημονευμάτων του

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 267, τχ. Α'/24 Σεπτεμβρίου Ì925.

Ξενοφώντος, β') εκ των διαλόγων του Πλάτωνος, γ') εκ των Ηθικών του Πλουτάρχου, και δ') εκ της Ομήρου Οδύσσειας και Ιλιάδος,

Συμπλήρωσις του Συντακτικού της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, ιδία δε του 'Αττικού πεζού λόγου, επί τη βάσει, των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένων και εν αντιπαραβολή προς το Συντακτικόν της δημοτικής γλώσσης, Γραπταί συντακτικαί ασκήσεις των μαθητών κατ' οϊκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω,

Έπανάληψις και συμπλήρωσις της -διδασκαλίας της γλώσσης του Ομήρου και του δακτυλικού εξαμέτρου.

Ανάγνωσις μετά των αναγκαιοτάτων μόνον διασαφήσεων ανά μίαν ώραν καθ' εβδομάδα εκλογών εκ της Κύρου Παιδείας του Ξενοφώντος, εκ των Χαρακτήρων του Θεοφράστου και του Αναχάρσιδος του Λουκιανού.

Β') Νέα Ελληνικά.

Ανάγνωσις εν νεοελληνική μεταφράσει τινών εκ των Παραλλήλων βίων του Πλουτάρχου, των σχετιζομένων προς την εν τη τάξει διδασκομένην Ιστορίαν.

Ανάγνωσις εν εμμέτρω μεταφράσει, εις την δημοτικήν γλώσσαν εκλεκτών μερών εκ της Ομήρου Ιλιάδος, μη αναγνωσθέντων εν τω πρωτοτύπω.

Ανάγνωσις εκλεκτών νεοελληνικών πεζογραφημάτων και ποιημάτων, γεγραμμένων εις την δημοτικήν γλώσσαν και αναφερομένων ιδία εις την Ελλάδα- των εν τη Ιστορία εξεταζομένων χρόνων.

Συνέχισις της Γραμματικής και του Συντακτικού της Δημοτικής γλώσσης, διδασκομένων επί τη βάσει της ανωτέρω αναγνώσεως.

Συνέχισις της διδασκαλίας της νέας Ελληνικής Μετρικής επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων νεοελληνικών ποιημάτων.

Αυτοτελείς συνθέσεις υπό των μαθητών περιγραφών μετά διηγήσεων, επιστολών, έτι δε περιλήψεων και αναλύσεων δεδιδαγμένης ύλης.

Γ') Γραμματολογία.

Γραμματολογικαί γνώσεις σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα κείμενα. Ώραι 8.

3. Γαλλικά η Γερμανικά η Αγγλικά.

Γαλλικά. Ώραι 2.

Ασκήσεις εις το ομιλείν και γράφειν ελεύθεραι η και βασιζόμεναι επί βιβλίου Μεθόδου, εγκεκριμένου διά τα Γυμνάσια. Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Σύντακτικού. Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλεκτών τεμαχίων Γάλλων λογογράφων εκ Γαλλικής Χρηστομάθειας, εγκεκριμένης διά την Β' τάξιν των Γυμνασίων.

Γερμανικά η Αγγλικά. . Ώραι 2,

Ασκήσεις των μαθητών εις το ομιλείν, γράφειν και αναγιγνώσκειν επί τη βάσει, αμέσου εποπτικής διδασκαλίας η και καταλλήλου βιβλίου μεθόδου. Ανάγνωσις

και ερμηνεία αναγνωσμάτων εκ καταλλήλου Χρηστομάθειας η βιβλίου μεθόδου, Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού.

4. Ιστορία,

Ιστορία της Ελλάδος και του πολιτισμού αυτής από της υποταγής αυτής εις τους Ρωμαίους μέχρι της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων μετά των συναφών γεγονότων της άλλης Μεσαιωνικής Ιστορίας. Ώραι 2,

5. Μαθηματικά.

Στοιχεία Θεωρητικής Αριθμητικής και Αλγέβρας. Συνθεσις απλών αλγεβρικών προβλημάτων, καταλλήλων διά το δημοτικόν σχολείον, Ώραι 2.

6. Φυσιογνωστικά.

A') Πειραματική Φυσική. Μαγνητισμός. Οπτική και Μηχανική των. στερεών, υγρών και αερίων, Άσκησις των μαθητών εις την παρατήρησιν των σχετικών φαινομένων και εις την εκτέλεσιν απλών σχετικών πειραμάτων, Άσκησις αυτών εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων, φυσικών οργάνων.

Ώραι 2.

Β') Βιολογία. Βιολογική εξέτασις κοινοτήτων ζώων και φυτών τής. ξένης. Βιολογική εξέτασις του ανθρώπου. Άσκησις των μαθητών εις βιολογικάς παρατηρήσεις, και εις την εκτέλεσιν απλών βιολογικών πειραμάτων, ως και εις τον καταρτισμόν σχολικού κήπου και συλλογών εποπτικών μέσων, χρησίμων εις την διδασκαλία της Βιολογίας. , Ώραι 2.

Γ') Γεωλογία, ιδία της Ελλάδος. Άσκησις των μαθητών εις γεωλογικάς  παρατηρήσεις και εις την εκτέλεσιν απλών γεωλογικών πειραμάτων. Ωρα 1,

7. Γεωγραφία.

Η Ελλάς και η λοιπή Ευρώπη, εξεταζομένων ίδια των αιτιωδών σχέσεων των γεωγραφικών στοιχείων εκάστης χώρας, Ώραι 2.

8. Γεωπονία και Ζωοτεχνία. Ανθοκομία. Λαχανοκομία και οικιακή Κτηνοτροφία μετά πρακτικών εφαρμογών εν τω σχολικώ κήπω. Ώραι 2.

9. Ωδική, εν δε τοις των αρρένων και Εκκλησιαστική Μουσική. Ώραι 2.

10. Ενόργανος Μουσική. Ώραι 2.

11. Ιχνογραφία.

Ιχνογράφησις εκ του φυσικού συνθετωτέρων σωμάτων, ιδία εκ. των παρουσιαζομένων κατά την διδασκαλίαν των φυσιογνωστικών μαθημάτων. Εφαρμογή κατά την ιχνογράφησιν των στοιχειωδών κανόνων της προοπτικής,

Ιχνογράφησις από μνήμης των εκ του φυσικού, ιχνογραφηθέντων επί του πίνακος και του χάρτου.

12. Χειροτεχνία, Πηλοπλαστική, Γυψουργία και Χαρτοτεχνία, Ώραι 2.

13. Γυμναστική.

Γυμναστικαί ασκήσεις και παιδιαί, εν δε τοις των αρρένων και αθλητικαί

παιδιαί, προσκαπισμός και σκοποβολία. Ώραι 2, διαιρούμεναι εις 4 ημιώρια.

Άρθρον 2. Τα εν τη δευτέρα τάξει των εξαταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδακόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ύλη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής καθορίζονται, ως εξής:

1. Θρησκευτικά.

Ο βίος και το έργον του Σωτήρος εξ αναγνώσεως σχετικών περικοπών εκ των τεσσάρων Ευαγγελίων.

Ανάγνωσις και ερμηνεία των εν τω δημοτικώ σχολείω διδασκομένων απολυτικίων των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών. Ώραι 2.

2. Ελληνικά.

A') Αρχαία Ελληνικά..

Ανάγνωσις και ερμηνεία α') εκλογών εκ του ιστορικού μέρους της Αθηναίων πολιτείας του Αριστοτέλους, β') εκλογών εκ της Αρριανού Αναβάσεως, γ') ενός εκ των μικρών λόγων του Λυσίου.

Εκ της γραμματικής του αττικού πεζού λόγου τα εις τμι ρήματα, οι άόριστοι των εις -ω κατά τα εις -μι, κλίσις των ρημάτων ειμί, είμι, φημί, κείμαι, κάθήμάι, οίδα, δέδοκα, τέθηκα και χρή, τα συνηθέστερα ανώμαλα ρήματα, τα άκλιτα μέρη του λόγου και τα περί παραγωγής και συνθέσεως συντόμως, διδασκόμενα ιδία επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένών και εν τη αντιπαραβολή προς την γραμματικήν της δημοτικής γλώσσης. Γραπταί γραμματικαί ασκήσεις των μαθητών κατ' οίκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω,

Συνέχισις της διδασκαλίας του Συντακτικού της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, ιδία δε. του αττικού πεζού λόγου, γινομένης επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων αρχαίων κειμένων και εν αντιπαραβολή προς το Συντακτικον της δημοτικής γλώσσης. Γραπταί συντακτικαΐ ασκήσεις των μαθητών κατ' οίκον και εν τω σχολείω και προφορικαί εν τω σχολείω.

Β') Νέα Ελληνικά.

Ανάγνωσις εν νεοελληνική μεταφράσει τινών εκ των Παραλλήλων βίων του Πλουτάρχου, των σχετιζομένων προς την εν τη τάξει διδασκομένην Ιστορίαν.

Ανάγνωσις εν εμμέτρω μεταφράσει εις την δημοτικήν γλώσσαν εκλεκτών μερών εκ της Ομήρου Οδύσσειας.

Ανάγνωσις εκλεκτών νεοελληνικών πεζογραφημάτων και ποιημάτων, γεγραμμένων εις την δημοτικήν γλώσσαν και αναφερομένων ιδία εις την Ελλάδα της αρχαίας, της Αλεξανδρινής και της Ρωμαϊκής εποχής.

Τα κυριώτερα εκ τής. Γραμματικής και του Συντακτικού της δημοτικής γλώσσης, διδασκόμενα επί τη βάσει της ανωτέρω αναγνώσεως.

Σύντομος διδασκαλία της τονικής ρυθμοποιίας και των νέων Ελληνικών

μέτρων επί τη βάσει των αναγιγνωσκομένων νεοελληνικών ποιημάτων.

Αυτοτελείς συνθέσεις υπό των μαθητών περιγραφών, και διηγήσεων, ως και σύνθεσις μικρών ποιημάτων. Γ') Γραμματολογία. Γραμματολογικαί γνώσεις σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα κείμενα. Ώραι 9.

3. Γαλλικά η Γερμανικά η Αγγλικά, Γαλλικά. Ώραι 3,

Ασκήσεις εις το δμιλείν και γράφειν ελεύθεραι η και βασιζόμεναι επί βιβλίου μεθόδου, εγκεκριμένου διά τα Γυμνάσια. Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού, Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλεκτών τεμαχίων Γάλλων λογογράφων εκ Γαλλικής Χρηστομάθειας εγκεκριμένης διά την A' τάξιν των Γυμνασίων.

Γερμανικά η Αγγλικά. Ώραι 3.

Ασκήσεις των μαθητών εις το ομιλείν, γράφειν και αναγιγνώσκειν επί τη βάσει αμέσου εποπτικής διδασκαλίας, Ανάγνωσις και ερμηνεία απλών αναγνωσμάτων εκ καταλλήλου Αναγνωσματαρίου η βιβλίου μεθόδου. Σχετικά διδάγματα εκ της Γραμματικής και του Συντακτικού.

4. Ιστορία,

Ιστορία της Ελλάδος και του πολιτισμού αυτής από Φιλίππου του Μακεδόνος μέχρι του Μεγάλου Κωνσταντίνου, εξαιρομένης ιδία της επιδράσεως του πολιτισμού των Ελλήνων επί τους λοιπούς λαούς, μεθ' ων ήλθον ούτοι κατά την περίοδον ταύτην εις ιστορικάς σχέσεις. Ώραι 2,

5. Μαθηματικά.

Πρακτική Γεωμετρία. Γεωμετρικά σώματα (πρίσματα, πυραμίδες, κύλινδρος, κώνος, σφαίρα) και διακριτικά γνωρίσματα εκάστου. Εφ' εκάστου των γεωμετρικών σωμάτων διδασκαλία των επιπέδων γεωμετρικών στοιχείων, τα όποια παρουσιάζει. Μετρήσεις των επιπέδων τούτων στοιχείων και των σωμάτων. Λύσεις σχετικών προβλημάτων. Χρήσις γεωμετρικών και τοπογραφικών εργαλείών. Γεωμετρικαί κατασκευαί επί του πίνακος και του χάρτου. Κατασκευή γεωμετρικών σχημάτων και σωμάτων διά χαρτονίου και πηλού.

Ώραι 2.

6. Φυσιογνωστικά.

A') Πειραματική Φυσική. Η Μετεωρολογία και η Ακουστική. Άσκησις των μαθητών εις την παρατήρησιν των σχετικών φαινομένων και εις την εκτέλεσιν απλών σχετικών πειραμάτων. Άσκησις αυτών εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων φυσικών οργάνων. Ωρα 1.

Β') Χημεία και Ορυκτολογία. Συνέχισις της εξετάσεως των κυριωτέρων χημικών φαινομένων. Ιδία δε των αναφερομένων εις τον βίον των ζώων και των φυτών και εις τας καθημερινάς ανάγκας της ζωής του ανθρώπου.

Τα λοιπά εκ των σπουδαιότερων ορυκτών. Άσκησις των μαθητών εις την εκτέλεσιν απλών χημικών πειραμάτων και εις τον καταρτισμόν συλλογών προχείρων χημικών Οργάνων και απλών ορυκτολογικών συλλογών, Ώραι 2, Γ') Βιολογία. Βιολογική εξέτασις των λοιπών κοινοτήτων ζώων και φυτών της Ελλάδος, Άσκησις των μαθητών εις βιολογικάς παρατηρήσεις και εις την εκτέλεσιν απλών βιολογικών πειραμάτων, ως και εις τον καταρτισμόν σχολικού κήπου και συλλογών εποπτικών μέσων χρησίμων εις την διδασκαλίαν της Βιολογίας. Ώραι 2.

7. Ωδική, εν δε τοις των αρρένων και Εκκλησιαστική Μουσική, Ώραι 2.

8. Ενόργανος Μουσική. Ώραι 2,

9. Ιχνογραφία και Καλλιγραφία.

A') Ιχνογραφία. Ιχνογράφησις εκ του φυσικού αντικειμένων επιπέδου επιφανείας και απλών σωμάτων, ιδία εκ των παρουσιαζομένων κατά την διδασκαλίαν των φυσιογνωστικών μαθημάτων. Εφαρμογή κατά την ίχνογράφησιν των σωμάτων των στοιχειωδών κανόνων της προοπτικής. Ιχνογράφησις από μνήμης των εκ του φυσικού ιχνογραφηθέντων επί του πίνακος και του χάρτου.

Β), Καλλιγραφία. τα διάφορα είδη της γραφής, ιδία δε η ελευθέρα και η στρογγύλη. Ταχυγραφική καλλιγραφία, Ώραι 2.

10.Χειροτεχνία, Πηλοπλαστική και στοιχεία Χαρτοτεχνίας. Ώραι 2

11,. Γυμναστική. Γυμναστικαί ασκήσεις και παιδιαί, εν δε τοις των αρρένων και αθλητικαί παιδιαί, προσκοπισμός καΐ.σκοποβολία. Ώραι, 3, διαιρούμεναι εις 6 ημιώρια.

Εις τον αυτόν επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος Διατάγματος.

Εν Ύδρα τη 13 Σεπτεμβρίου 1925 . Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας

ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ :

Ο επί των Εκκλησιαστικών κλπ. Υπουργός

Ι. Δ. ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΣ

94

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Γ' ΤΑΞΕΩΣ

ΠΕΝΤΑΤΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΤΑΞΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ

(Π. Διάταγμα / 3 Φεβρουαρίου 1927)

Κυβέρνηση Α. Ζαΐμη

Υπουργός Α. Αργυρός

Περί καθορισμού του προγράμματος των εν τη τρίτη τάξει

των πενταταξίων και εξαταξίων. Διδασκαλείων της δημοτικής εκπαιδεύσεως διδασκομένων μαθημάτων

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Έχοντες υπ' όψει το άρθρον 2 του νόμου 3182 "περί Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως", προτάσει του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, λαβόντες προ οφθαλμών και την υπ' αριθ. 16 πράξιν του Εκπαιδευτικού Σύμβουλίου, αποφασίζομεν και διατάσσομεν τα εξής:

Άρθρον 1. Τα εν τη τρίτη τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ύλη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής, καθορίζονται ως εξής:

1. Θρησκευτικά.

Τα κυριώτερα της Κατηχήσεως Στοιχεία Λειτουργικής, ερμηνεία εκκλησιαστικών ύμνων και τροπαρίων εκ των αναγινωσκομένων εν ταις Εκκλησίαις κατά τας Κυριακάς και άλλας εορτάς. Ώραι 2.

2) Ελληνικά.

A') Αρχαία Ελληνικά.

Ανάγνωσις ,καί ερμηνεία: α') Εκλογών εκ της Πολιτείας του Πλάτωνος, β') Εκλογών εκ της Όμήρου Ιλιάδος, γ') ενός εκ των Ολυνθιακών του Δημοσθένους.

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 22, τχ. Α'/11 Φεβρουαρίου 1927.

I ι

Ανάγνωσις μετά των αναγκαιοτάτων μόνον διασαφήσεών ανά μίαν ώραν κατά δεκαπενθήμερον εκλογών εκ των χαρακτήρων του Θεοφράστου.

Β') Νέα Ελληνικά.

Ανάγνωσις εν εμμέτρω μεταφράσει, εις δημοτικήν γλώσσαν εκλεκτών μερών εκ της Ιλιάδος μη διδαχθέντων εν πρωτοτύπω.

Ανάγνωσις εκλεκτών αποσπασμάτων εκ του έπους του Διγενή Ακρίτα και του Ερωτοκρίτου.

Ανάγνωσις εκλεκτών έργων νέων Ελλήνων ποιητών και λογογράφων.

Συνθέσεις υπό των μαθητών ποικίλης μορφής και περιεχομένου.

Γ') Γραμματολογία.

Γραμματολογικαί γνώσεις σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα κείμενα. Ώραι 7.

3) Ξέναι Γλώσσαι.

Γαλλικά.

Ασκήσεις εις το ομιλείν και γράφειν ελευθεραι η και βασιζόμεναι επί βιβλίου Μεθόδου, εγκεκριμένου διά τα Γυμνάσια.

Σχετικά Διδάγματα εκ της γραμματικής και του Συντακτικού.

Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλεκτών πεζών και ποιητικών έργων Γάλλων λογοτεχνών εκ Γαλλικής Χρηστομάθειας,εγκεκριμένης διά την γ' τάξιν των Γυμνασίων. Ώραι 2.

Γερμανικά η Αγγλικά. (Προαιρετικά).

Ασκήσεις των μαθητών εις το ομιλείν, γράφειν και αναγιγνώσκειν επί τη βάσει αμέσου εποπτικής διδασκαλίας η και καταλλήλου βιβλίου μεθόδου.

Ανάγνωσις και ερμηνεία αναγνωσμάτων εκ καταλλήλου Χρηστομάθειας η.·βιβλίου: μεθόδου.

Σχετικά διδάγματα'εκ της γραμματικής και του Συντακτικού. Ώραι 2.

4) Ιστορία.

Η ιστορία της Ελλάδος και του πολιτισμού αυτής από της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων, μέχρι του τέλους της Ελληνικής Επαναστάσεως. Τα σπουδαιότερα της νεωτέρας Ευρωπαϊκής ιστορίας και ιδία τα σχετιζόμενα προς την ιστορίαν του Ελληνικού Έθνους και την ανάπτυξιν του νεωτέρου πολιτισμού. Ώραι 2.

5) Μαθηματικά.

Άλγεβρα.

Συστήματα πρωτοβαθμίων εξισώσεων, λύσις δευτεροβαθμίων εξισώσεων, λογάριθμοι, χρήσις λογαριθμικών πινάκων, πρόοδοι αριθμητικαί και γεωμετρικαί, προβλήματα ανατοκισμού, ίσων καταθέσεων και χρεωλυσίας.

Θεωρητική Γεωμετρία, Εκ της επιπέδου γεωμετρίας και της στερεομετρίας τα σχετικά προς τα διδαχθέντα εκ της πρακτικής γεωμετρίας εις την πρώτην τάξιν. Ώραι 2.

6) Φυσιογνωστικά.

A'. Πειραματική Φυσική.

Στατικός και δυναμικός ηλεκτρισμός μετά των ποικίλων αυτού εφαρμογών εις την τέχνην και βιομηχανίαν. Ωρα 1.

Β') Οργανική Χημεία.

Αι συνηθέστεραι και σπουδαιότερα., εν τω καθ' ημέραν βίω εκ των, οργανικών ενώσεων. Ασκήσεις των μαθητών, ως εις τας προηγουμένας τάξεις. Κατά το πρώτον εξάμηνον ώραι 2, κατά δε το δεύτερον ώρα 1.

Γ') Γεωλογία.

Η γεωλογική εξέλιξις του Πλανήτου ημών το παρελθόν και πιθανόν μέλλον αυτού. Από του δευτέρου εξαμήνου. Ωρα 1.

7) Γεωγραφία.

Γεωγραφία των λοιπών Ηπείρων, εξεταζομένων Ιδία των αιτιωδών σχέσεων των γεωγραφικών στοιχείων εκάστης Ηπείρου.

Στοιχεία εκ της φυσικής και μαθηματικής γεωγραφίας.

Ανεύρεσις γεωγραφικών νόμων εκ των δεδομένων της πολιτικής και φυσικής γεωγραφίας, . Ώραι 2.

8) Σωματολογία τον παιδός και Ψυχολογία.

Το αναπνευστικόν, κυκλοφοριακόν και νευρικόν σύστημα. Αισθητήρια ακοής και οράσεως. Πορεία της σωματικής εξελίξεως. Παράγοντες επιδρώντες εις την σωματικήν εξέλιξιν. Σωματικαί διαφοραί του γένους. Σωματικαί μετρήσεις του παιδός, Γραφικαί παραστάσεις τούτων και ασκήσεις των μαθητών εις αυτάς· εκ της ψυχολογίας τα σχετικά προς τα αισθήματα και τα εξ αυτών ανώτερα νοητικά φαινόμενα. Ώραι 2.

9) Γεωπονία και Ζωοτεχνία.

Γενική και ειδική γεωργική, μελισσοκομία, σηροτροφία και οικιακή κτηνοτροφία. Ώραι 2.

Εν τοις Διδασκαλείοις των θηλέων μελισσοκομία, σηροτροφία και οικιακή κτηνοτροφία. Ωρα 1.

10) Υγιεινή.

Στοιχεία γενικής υγιεινής. Ωρα 1.

11) Οικιακή Οικονομία.

Οικιακά έργα μετά πρακτικών εφαρμογών εν τοις Διδασκαλείοις των θηλέων. Ωρα 1,

12) Ωδική,

Εν δε τοις των αρρένων και Εκκλησιαστ. μουσική, Ώραι 2.

13) Ενόργανος Μουσική. Ώραι 2.

14) Ιχνογραφία.

Ιχνογράφησις εκ του φυσικού συνθέτων σωμάτων ίδια εκ των παρουσιαζομένων κατά την διδασκαλίαν των λοιπών μαθημάτων. Εφαρμογή κατά την ιχνογράφησιν των κανόνων της προοπτικής. Ιχνογράφησις από μνήμης των εκ του φυσικού ιχνογραφηθέντων επί του πίνακος και του χάρτου, Ώραι 2.

Κρητιδογραφία,

15) Χειροτεχνία.

Πηλοπλαστική, γύψουργία, πλεκτική και χαρτοτεχνία, έτι εν τοις των αρρένων και στοιχεία ξυλοτεχνίας, εν δε τοις των Θηλέων κοπτική και ραπτική, Κατασκευή διαφόρων αντικειμένων και εποπτικών μέσων διδασκαλίας,

Ώραι 2,

17) Γυμναστική.

Γυμναστικαί ασκήσεις, Παιδιαί, Αθλητικά αγωνίσματα. Εθνικοί χοροί, Προσκοπισμός και Σκοποβολία. Ώραι 3.

Άρθρον 2. Τα εν τη τρίτη τάξει των εξαταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ολη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής καθορίζονται ως

1) Θρησκευτικά.

Τα διδασκόμενα εν τη β' τάξει του πενταταξίου Διδασκαλείου. Ώραι 2.

2) Ελληνικά.

Α') Αρχαία Ελληνικά.

Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλογών: α') εκ των απομνημονευμάτων του Ξενοφώντος, β') εκ του "περί παίδων αγωγής" του Πλουτάρχου και γ') εκ της Ομήρου Οδύσσειας.

Συμπλήρωσις της διδασκαλίας του συντακτικού της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, ιδία δε του Αττικού πεζού λόγου επί τη βάσει των αναγινωσκομένων

αρχαίων κειμένων και εν αντιπαραβολή προς το συντακτικόν της δημοτικής γλώσσης.

Γραπταί και προφορικαί συντακτικαί ασκήσεις των μαθητών κατ' οίκον και προφορικαί εν τω σχολείω,

Σύντομος διδασκαλία του δακτυλικού εξαμέτρου,

Ανάγνωσις μετά των αναγκαιοτάτων μόνον διασαφήσεων ανά μίαν ώραν καθ' εβδομάδα εκλογών εκ της Κύρου Παιδείας του Ξενοφώντος και του Αναχάρσιδος του Λουκιανού.

Β') Νέα Ελληνικά.

Ανάγνωσις εν εμμέτρω μεταφράσει εις την δημοτικήν γλώσσαν εκλεκτών μερών εκ της Ομήρου Οδύσσειας μη αναγνωσθέντων εν τω πρωτοτυπώ.

Ανάγνωσις εκλεκτών νεοελληνικών πεζογραφημάτων και ποιημάτων, γεγραμμένων εις την δημοτικήν γλώσσαν και αναφερομένων ιδία εις την εν τη τάξει ταύτη διδασκομένην Ιστορίαν,

Συμπλήρωσις και συστηματοποίησις της διδασκαλίας της Γραμματικής και του Συντακτικού της Δημοτικής γλώσσης.

Συνέχισις της διδασκαλίας της νεοελληνικής Μετρικής επί τη" βάσει των αναγινωσκομένων νεοελληνικών ποιημάτων.

Συνθέσεις υπό των μαθητών ποικίλης μορφής και περιεχομένου,

Γ') Γραμματολογία,

Γραμματολογικαί γνώσεις σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα κείμενα. Ώραι 8.

3) Ξεναι Γλώσσαι.

Γαλλικά και προαιρετικώς Γερμανικά η Αγγλικά,

Ως εν τη β' τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων. Ώραι 2.

4) Ιστορία.

Ιστορία της Ελλάδος και του πολιτισμού αυτής από του Μεγάλου Κωνσταντίνου μέχρι της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων μετά των συναφών γεγονότων της άλλης Μεσαιωνικής Ιστορίας. Ώραι 2.

5) Μαθηματικά. Τα διδασκόμενα εν τη" β' τάξει των πενταταξίων διδασκαλείων. Ώραι 2.

6) Φυσιογνωστικά.

Α') Πειραματική Φυσική.

Μηχανική των στερεών, υγρών και αερίων. Οπτική. Ασκήσεις των μαθητών ως εις την προηγουμένην τάξιν, Ώραι 2.

Β') Βιολογία.

Βιολογική εξέτασις ζώων και φυτών των ξένων χωρών, ταξινόμησις των ζώων και φυτών, γενικώτατα το συστηματικον μέρος της ζωολογίας και φυτολογίας. Ώραι 2.

Γ') Χημεία.

Στοιχεία και σύνθετα σώματα, μηχανικόν μίγμα και χημική ένωσις. Νόμοι των χημικών ενώσεων, σύμβολα των στοιχείων, χημικοί τύποι, ονοματοθεσία, οξέα, βάσεις, άλατα. Τα συνηθέστερα μέταλλα και τα εξ αυτών σπουδαιότερα προϊόντα.

Ασκήσεις των μαθητών ως εις τας προηγουμένας τάξεις ώρα 1, διά το εξάμηνον.

Δ') Γεωλογία.

Ως εν τη β' τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων, ώρα 1, διά το α' εξάμηνον.

7) Γεωγραφία.

Ως εν τη β' τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων, ώραι 2.

8) Γεωπονία και Ζωοτεχνία. Ομοίως, Ώραι 2,

9) Ωδική.

Εν δε τοις των αρρένων και εκκλησιαστική μουσική, Ώραι 2.

10) Ενόργανος Μουσική. Ώραι 2.

11) Ιχνογραφία. Η διδασκόμενη εν τη β' τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων. Ώραι 1.

12) Χειροτεχνία.

Ομοίως. Ώραι 2.

13) Γυμναστική.

Ομοίως. Ώραι 3,

Εις τον αυτόν επί της Παιδείας και θρησκευμάτων Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος Διατάγματος.

Εν Αθήναις τη 3 Φεβρουαρίου 1927

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ

Ο επί της Παιδείας και θρησκευμάτων Υπουργός Α. ΑΡΓΥΡΟΣ

95

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΑ

(π. Διάταγμα / 12 Απριλίου 1927)

Κυβέρνηση Α. Ζαΐμη

Υπουργός Α. Αργυρός

Περί διδασκαλίας εις τα διδασκαλεία τον κωδικός στρατιωτικών και ναυτικών εισφορών και ανλώσεων κλπ.[1,2]

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Έχοντες υπ' όψει το αρθρ. 188 του κωδικός "περί στρατιωτικών και ναυτικών εισφορών και ναυλώσεων", προτάσει του επί της Παιδείας και Θρησκευμάτων Υπουργού, λαβόντος προ οφθαλμών και την υπ' αριθ. 69 πράξιν του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν.

Άρθρον 1. 1. Εις άπαντα τα διδασκαλεία του Κράτους εισάγεται από του παρόντος σχολικού έτους η διδασκαλία του κώδικος των στρατιωτικών, και ναυτικών εισφορών και ναυλώσεων, ως και των συναφών διαταγμάτων και εγκυκλίων διαταγών του Υπουργείου των Στρατιωτικών. : 2. Η διδασκαλία αύτη γενήσεται εις την τελευταίαν τάξιν των πολυταξίων διδασκαλείων και εις τα μονοτάξια τοιαύτα επί 1 ώραν καθ' εβδομάδα, υπό αξιωματικών οριζομένων υπό των διοικητών των Σωμάτων Στρατού, εις την περιοχήν των οποίων ευρίσκονται τα διδασκαλεία.

Άρθρον 2, Χαρακτηριστικοί βαθμοί της επιδόσεως των μαθητών εις το μάθημα τούτο είνε οι βαθμοί των άλλων μαθημάτων των διδασκαλείων.

'Άρθρον 3. 1. Οι μαθηταί των διδασκαλείων βαθμολογούνται καθ' έκαστον τρίμηνον εις το εν λόγω μάθημα, του τριμηνιαίου αυτού βαθμού παριστώντος το αποτέλεσμα της καθ' ημέραν εξετάσεως και των δοκιμασιών εκάστου τρίμηνου,

2. Ο ολικός βαθμός της επιδόσεως και εις το μάθημα τούτο: συνάγεται, καθ' όν τρόπον και ο ολικός βαθμός των άλλων μαθημάτων,

3. Ο γενικός βαθμός της επιδόσεως των απολυομένων μαθητών εξάγεται διά συνυπολογισμού και του ολικού βαθμού του εν λόγω μαθήματος.

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ. αρ. 69, τχ. Α'/27 Απριλίου 1927.

Εις τον αυτόν επί της Παιδείας και Θρησκευμάτων Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος διατάγματος.

Εν Αθήναις τη 12 Απριλίου 1927

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ

Ο επί της Παιδείας και των Θρησκευμάτων Υπουργός

Α. ΑΡΓΥΡΟΣ

[1] Κώδιξ περί στρατιωτικών και ναυτικών εισφορών και ναυλώσεων

(N. Διάταγμα / 16 Σεπτεμβρίου 1926)

Άρθρον 188. Ι. Εις απαντά τα διδασκαλεία του Κράτους εισάγεται από της δημοσιεύσεως του κωδικός η διδασκαλία της ερμηνείας του, ως και των συναφών διαταγμάτων και εγκυκλίων διαταγών του Υπουργείου των Στρατιωτικών.

2. Γενήσεται αύτη εις τα μονοτάξια και εις την τελευταία τάξιν,των λοιπών 4 ώρας κατά μήνα υπό αξιωματικών οριζομένων υπό των διοικητών των σωμάτων στρατού, εις την περιοχήν των, οποίων υπάγονται κατόπιν συνεννοήσεως μετά του Υπουργείου των Θρησκευμάτων και Παιδείας.

3. Εξομοιούνται δε προς διδασκαλίαν εν ανεγνωρισμένη στρατιωτική σχολή. [...]

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 324, τχ. Α'/21 Σεπτεμβρίου 1926.

26

[2]

Ο "Κώδιξ περί εισφορών" εις τα διδασκαλεία και Ιεροδιδασκαλεία του Κράτους

Ι. Σκοπός της εισαγωγής της διδασκαλίας τούτου.

Π. Μέθοδος διδασκαλίας αυτού.

III. Αντικείμενον του Νόμου,

Ι

ΕΙναι δεδικαιολογημένη ίσως ποια τις απορία διά την καινοτομίαν της εισαγωγής μαθήματος στρατιωτικού εις τα Διδασκαλεία και Ιεροδιδασκαλεία του Κράτους.

Και όντως η γνώσις του "Κώδικος περί στρατιωτικών και Ναυτικών εισφορών και Ναυλώσεων" δεν είναι προφανώς απαραίτητος διά την γενικήν μόρφωσι.ν των μαθητών, δεν πρόκειται δ' εξ αλλού να προαγάγη την καθαρώς επαγγελματικήν των κατάρτησιν. Δεν δύναται τις επίσης να ισχυρισθή ότι προσετέθη εν μάθημα τερπνόν. Οι Νόμοι είναι πάντοτε ξηροί η δ' έπ" αυτών μελέτη ανιαρά και διά τους εξ επαγγέλματος ακόμη ασχολούμενους: με τούτους. Αλλά τότε διατί εισήχθη; Η εισαγωγή του Νόμου εις τα Διδασκαλεία 'υπήρξε διά το Κράτος κατάστασι ανάγκης και εξηγούμαι:

Η πολιτεία, επιθυμούσα να ωθήση την Χώραν προς τον πολιτισμόν και να βελτιώση την Διοίκησιν, εθέσπισε μεταξύ άλλων και τον Νόμον περί Δήμων και Κοινοτήτων, σκοποδντα την αποκέντωσι,ν της Διοικήσεως.

Παρηκολούθησε και κατά τούτο άλλας μάλλον προηγμένας χώρας εις άς είχεν εφαρμοσθή από πολλού με άριστα αποτελέσματα.

Η εφαρμογή του νέου Συστήματος Διοικήσως προσέκρουσεν, ως ανεμένετο αλλως τε, εις το απαράσκευον των πολιτών όπως ανταποκριθώσιν εις ωρισμένα καθήκοντα επιβαλλόμενα από τα αξιώματα, άτινα κατελάμβανον δυνάμει τούτου' η μεγίστη δε των δυσχερειών οφείλεται εις την πολύ μικράν δυστυχώς αναλογίαν των εγγραμμάτων παρ' ήμίν, αποτέλεσμα της όποιας είναι ότι τα ως άνω αξιώματα εις τα χωρία κατέχονται παρ' ατόμων μικράς μορφώσεως, πολλάκις δε και εντελώς αγραμμάτων.

Η παρά τοιούτων ατόμων ερμηνεία και εφαρμογή των νόμων φυσικόν είναι να αποβαίνη ελλιπής και να συνεπάγεται ζημίας, προκειμένου μάλιστα περί νόμων, οίος ο περί εισφορών, ως εκ της φύσεως αυτών αυστηρών και συνεπαγομένων

Αναδημοσιεύεται από τον τόμο: Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή, Επετηρίς του σχολικού έτους 1927-1928, Αθήνα 1928, σ. 37-40.

σχετικώς βαρείας ιδία δε χρηματικάς πρινάς διά τους μη συμμορφουμένους. Αι τοιαύται παραλείψεις, μη όφειλόμεναι πολλάκις εις κακήν πρόθεσιν των ιδιωτών η των δημοτικών και κοινοτικών οργάνων, επιφέρουσα δε παινάς ανέκκλητους, προυκάλουν συχνάς διαμαρτυρίας των πολιτών. Ιδού διατί το Κράτος ηναγκάσθη ν' αναθέση εις ωρισμένους εκπαιδευτικούς λειτουργούς του όπως παρέχωσι την αρωγήν των εις δημοτικούς και κοινοτικούς τοιούτους, καθοδηγούντες αυτούς εν τη εκτελέσει ωρισμένων καθηκόντων των. Τής τοιαύτης αποφάσεως αποτέλεσμα υπήρξεν η εισαγωγή του νόμου περί εισφορών ως μαθήματος εις τα διδασκαλεία. Οι μέλλοντες διδάσκαλοι διά να είναι εις θέσιν να παράσχωσι την συνδρομήν των πρέπει να εχωσι προσανατολισθώ προηγουμένως προς ωρισμένας διατάξεις του Κωδικός, επί των οποίων ίσως κληθώσι βραδύτερον ν' ασχοληθώσιν,

II

Η διδασκαλία δεν αποβλέπει βεβαίως εις άποστήθησιν των διατάξεων τούτων τας όποιας δυνάμεθα εις πάσαν στιγμήν να μελετήσωμεν., αλλά: 1) Εις το να παράσχη γενικήν γνώσιν και αντίληψιν των διατάξεων τούτων, ώστε να γνωρίζωμεν εις ποίαν τοιαύτην δέον να αναγάγωμεν εκάστην παρουσιαζοτ μένην περίπτωσιν και εις ποίαν συνεπώς δέον ν' ανατρέξωμεν προς μελέτην και καθοδήγησιν και

2) Νά εξετάσωμεν εκάστην των διατάξεων τούτων, ίνα κατανοήσωμεν το πνεύμα του νομοθέτου και καθορίσωμεν σύστημα εφαρμογής εν τη πράξει,, αίροντες πάσαν τυχόν αμφιβολίαν ως προς την έννοιαν εκάστου άρθρου και τον σκοπόν εις ον αποβλέπει.

Το β' τούτο θα επιτευχθή διά της από κοινού μελέτης εκάστου άρθρου και της ερμηνείας αυτού.

Προς επίτευξιν του πρώτου θα προσπαθήσωμεν να καθορίσωμεν λεπτομερεστέραν κατανομήν του νόμου εις κεφάλαια περισσότερα και αποκλειστικώτερα ούτως ειπείν εκείνων των γενικών, εις ά είναι κατανεμημένος, ήτοι εις κεφάλαια, έκαστον των οποίων θα περιλαμβάνη τα το αυτό ακτικέίμενον καθορίζοντα άρθρα και θα προκύπτη εκ της αναζητήσεως, διακρίσεως και συνδυασμού των άρθρων τούτων, εις οιονδήποτε μέρος και γενικόν κεφάλαιον του νόμου και αν εύρίσκωνται.

Τα ειδικά ταύτα κεφάλαια εις τα οποία θα κατανέμωμεν τον νόμον 1) θα έχωσιν έκαστον ίδιον τίτλον, 2) θα αναγράφωσιν αριθμητικώς τα άρθρα άτινα θα το απαρτίζωσι, και 3) θα περιλαμβάνωσι τας σημειώσεις τας όποιας κατά την ερμηνείαν εκάστου άρθρου θα καταρτίσωμεν.

Η κατανομή συνεπώς αυτή θα μας χρησιμεύση όχι μόνον προς διευκόλυνσιν της μελέτης μας τώρα, αλλά και ως βοήθημα διά την εφαρμογήν του νόμου εν τω μέλλοντι.

Ώρισμένα επίσης γενικά μέρη του νόμου θα προσπαθήσωμεν να τα συμπτύξωμεν εις ολίγας λέξεις, τας οποίας και θα σημειωσωμεν, ίνα αποφύγωμεν υπερβολικήν εργασίαν την οποίαν θα απήτει η μελέτη των εκ του νόμου, εις δν διεξοδικώς εκτίθενται.

III

Στρατός εστί το σύνολον του εμψύχου και αψύχου υλικού του αναγκαιούντος διά την άμυναν της χώρας.

Σκοπός του Στρατού εν ειρήνη είναι η προς πόλεμον παρασκευή της χώρας.

Εις τους εθνικούς στρατούς, οίος ο ιδικός μας, τουτέστιν εις τους στρατούς οι οποίοι δεν αποτελούνται από εθελοντικάς μάζας, αλλά τους οποίους συγκεντρούσιν εν ειρήνη μεν ωρισμέναι κτηγορίαι πολιτών έκτελούντων την θητείαν των επί τη βάσει ωρισμένων νόμων, εν πολέμω δε ολόκληρον το έθνος ένοπλον, η εν λόγω προπαρασκευή εις δύο τινά κυρίως στρέφεται:

1) Εις την εξασφάλισιν και την εκπαίδευσιν από του καιρού, της ειρήνης του αναγκαιούντος διά την άμυναν της χώρας ανθρωπίνου υλικού ως και του αριθμού κτηνών, ων η από του καιρού της ειρήνης προμήθεια και εκπαίδευσις κρίνονται απαραίτητοι.

2) Εις την εξασφάλισιν εν πολέμω του λοιπού παντοειδούς υλικού και των απαιτουμένων μέσων διά την πλήρη εμπόλεμον συγκρότησιν, στέγασιν, διατροφήν, κίνησιν κλπ. του στρατεύματος.

Και εις την πρώτην μεν περίπτωσιν, ως είπομεν, υπάγεται το ανθρώπινον υλικόν και μέρος των κτηνών του στρατού, ων η εκπαίδευσις καθίσταται ωσαύτως απαραίτητος από του καιρού της ειρήνης, εις την δευτέραν δε τα υπόλοιπα κτήνη και πάντα τα λοιπά μέσα και υλικά, από της στέγης μέχρι του άχυρου, από του αυτοκινήτου μέχρι του ημιόνου και από του αεροπλάνου μέχρι της μαχαίρας χαρακωμάτων.

Ως προς το ανθρώπινον υλικόν η έξασφάλισίς του προβλέπεται παρά των ισχυόντων στρατολογικών νόμων και η εκπαίδευσις του παρά των νόμων περί Σχολών και των διαφόρων κανονισμών, ασκήσεων, συγκεντρώσεων κλπ.

To δε εις κτήνη, και λοιπόν παντοειδές υλικόν εξασφαλίζεται α) διά προμηθειών ενεργουμένων από του καιρού της ειρήνης και β) διά συμπληρώσεως ταχείας εκ των πόρων της χώρας, των ελλιπόντων εν τω στρατώ της ξηράς και της Θαλάσσης μέσων και υλικών εν επιστρατεύσει, και εν ετέραις επειγούσαις περιστάσεσιν.

Ο εκ των πόρων της χώρας όμως προσπορισμός των αναγκαιούντων εις το στράτευμα δεν δύναται να διενεργήται εική και ως έτυχεν, αλλ' επί τη βάσει εκ των προτέρων ωρισμένων κανόνων, οίτινες, παρέχοντες πλήρη και ακριβή στοιχεία εις το κράτος περί των πόρων αυτού από των καιρών της ειρήνης, και την συμπλήρωσιν των ελλείψεων θα εξασφαλίζωσιν και εις τους ιδιοκτήτας θα

παρέχωσι δικαίαν και άμεσον αποζημίωσιν, ώστε και αι εισφοραί να μη έχωσι δημευτικόν χαρακτήρα, άλλα και το δημόσιον να προασπίζηται από πάσης έλευθεριότητος των εκτιμητών.

Τούτο ακριβώς αποτελεί το αντικείμενον του Κωδικός περί στρατιωτικών και ναυτικών εισφορών και ναυλώσεων του έτους 1926, έχοντος ούχ' ήττον και γενικωτέραν σημασίαν, ως παρέχοντος ακριβή στατιστικά στοιχεία προς γενικωτέρας κριτικάς μελετάς, και ως παρακωλύοντος αποτελεσματικώς την ζωοκλοπήν κτλ.

Αι εισφοραί ερρυθμίζοντο μέχρι τούδε παρά παλαιών νόμων, μη προσαρμοζόμενων τελείως προς τας κρατούσας παρ' ημίν συνθήκας και δη τας μεταπολεμικάς. Παρέστη συνεπώς ανάγκη νέας νομοθεσίας καταρτισθείσης παρά του Γεν. Επιτελείου του Στρατού, εν συνεργασία μετά του Ναυτικού Γενικού Επιτελείου, ήτις απετέλεσε κυρωθείσα τον ανωτέρω κώδικα.

Εν Αθήναις τη 12 Ιουνίου 1928

NIK. Α. ΜΠΙΖΑΝΗΣ

Ταγματάρχης Πεζικού παρά τω Γεν. Επιτελείω Στρατού

96

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ Δ' ΤΑΞΕΩΣ

ΠΕΝΤΑΤΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΤΑΞΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ

(Π. Διάταγμα / 27 Σεπτεμβρίου 1927)

Κυβέρνηση Α. Ζαΐμη

Υπουργός θ. Νικολούδης

Περί καθορισμού διδακτέας νλης εις την τετάρτην τάξιν των πενταταξίων διδασκαλείων

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Έχοντες υπ' όψει τον νόμον 3182 (άρθρ. 2) προτάσει του επί της Παιδείας και Θρησκευμάτων Υπουργού, στηριζομένη εις την υπ' αριθ. 190 έ.έ, πράξιν του εκπαιδευτικού συμβουλίου, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν.

Άρθρον 1. Τα εν τη τετάρτη τάξει των πενταταξίων Διδασκαλείων της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως διδασκόμενα μαθήματα, η εξ εκάστου μαθήματος διδακτέα εν τη τάξει ταύτη ύλη και αι ώραι της διδασκαλίας αυτής καθορίζονται ως εξής:

1) Θρησκευτικά:

Χριστιανική Ηθική μετά παραδειγμάτων εκ της κοινωνικής ζωής, ώρα 1.

2) Ελληνικά:

A') Αρχαία Ελληνικά:

Ανάγνωσις και Ερμηνεία, α') Εκλογών εκ της Πολιτείας του Πλάτωνος, β') εκ του Μάρκου Αυρηλίου, των εις Εαυτόν, γ') Εκλεκτών λυρικών ποιημάτων (Σόλωνος, Τυρταίου κλπ.), δ') Ενός δράματος του Ευριπίδου (Ιφιγένεια η εν Αυλίδι, Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Μήδεια, Εκάβη, Φοίνισσαι, Ιππόλυτος),

Ελληνικά Νέα: α') Ανάγνωσις εν ποιητική μεταφράσει εις την δημώδη ενός δράματος του Ευριπίδου, εκ των ανωτέρω, μη διδαχθέντος εις την αρχαίαν, β') Ανάγνωσις εκλεκτών έργων νέων Ελλήνων των ποιητών και

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 208, τχ. A'/30 Σεπτεμβρίου 1927.

λογογράφων και ξένων εν καταλλήλω μεταφράσει, γ') Συνθέσεις ποικίλου περιεχομένου. Μικραΐ πραγματείαι.

Γ'. Γραμματολογία. Γραμματολογικαί γνώσεις σχετικαί προς τα διδασκόμενα αρχαία και νέα Ελληνικά κείμενα, ώραι 6.

3) Ξέναι γλώσσαι.

Γαλλικά.

Ασκήσεις εις το ομιλείν και γράφειν ελεύθερα., η και βασιζόμεναι επί βιβλίων Μεθόδου εγκεκριμένων διά τα γυμνάσια.

Σχετικά διδάγματα εκ της γραμματικής και του Συντακτικού.

Ανάγνωσις και ερμηνεία εκλεκτών πεζών και ποιητικών έργων Γάλλων λογοτεχνών εκ Γαλλικής Χρηστομάθειας εγκεκριμένης διά την δ' τάξιν. των γυμνασίων, ώραι 2.

Γερμανικά η Αγγλικά. Προαιρετικά.

Ασκήσεις των μαθητών εις το ομιλείν, γράφειν και αναγινώσκειν επί τη βάσει αμέσου εποπτικής διδασκαλίας η και καταλλήλων βιβλίων μεθόδων,

Σχετικά διδάγματα εκ της γραμματικής και του Συντακτικού, ώραι 2.

4) Ιστορία: ; Γενική επισκόπησις της εξελίξεως των διαφόρων στοιχείων του Ελληνικού πολιτισμού και των συναφών προς αυτόν ξένων πολιτισμών., ώραι 2;

5) Μαθηματικά:

Κοσμογραφία. Σκοπός της κοσμογραφίας, ουρανός και σχήμα αυτού"· προσδιορισμός της θέσεως των ουρανίων σωμάτων εν τη χώρα, φαινόμενη κίνησις της ουράνιας σφαίρας. Γη. Ήλιος, Σελήνη και οι κυριώτεροι άλλοι πλανήται του ηλιακού πλανητικού συστήματος, εξέτασις του σχήματος, του: μεγέθους και της κινήσεως αυτών, των φαινομένων, τα οποία προκαλούνται εκ της κινήσεων των' προσδιορισμός της Θέσεως ,σημείου τινός επί της επιφανείας της γης· μέτησις του χρόνου' ημερολόγια, κομήται, βολίδες, διάττοντες αστέρες, απλανείς αστέρες, νεφελώματα, διαλυτά και αδιάλυτα. Κοσμογονική Θεωρία του Λαπλάς, ώραι 2.

6) Φυσιογνωστικά :

A'. Βιολογία.

Συστηματική Ζωολογία και Φυτολογία.

Περιγραφή της συνομοταξίας των σπονδυλωτών και εξεύρεσις διά συγκρίσεως των γνωρισμάτων των ομοταξιών και των τάξεων αυτής. Περιγραφή αντιπροσώπων εκ των άλλων συνομοταξιών και διά συγκρίσεως, εύρεσις των γνωρισμάτων αυτών. Μνεία εν εκάστη εξεταζόμενη κατηγορία των σπουδαιότατων 'διά τας χρείας του ανθρώπου ζώων και διαγραφή της γεωγραφικής δια' δόσεως αυτών. Συντομωτάτη επιθεώρησις του συστήματος της ταξινομήσεως επί τη" βάσει των ανθέων και αδρότατη περιγραφή εγχωρίων τινών φανερογάμων φυτών και σποριοφύτων, .