16

ΣΥΣΤΑΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ

(Νόμος ΩΝΘ'/6 Μαΐου 1880)

Κυβέρνηση Χ, Τρικούπη

Υπουργός Ν. Μαυροκορδάτος

ΝΟΜΟΣ ΩΝΘ',

Περί συστάσεως διδασκαλείων εν Πελοποννήσω και Επτανήσω

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α'

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, απεφασίσαμεν και διατάττομεν.

Άρθρον 1. Προς μόρφωσιν και αναγνώρισαν διδασκάλων ικανών να διδάσκωσιν εν τοις δημοτικοίς Σχολείοις του Βασιλείου, θέλουσι συσταθή προς το εν Αθήναις, δύο έτι Διδασκαλεία, το μεν εν Πελοποννήσω, το δε εν Επτανήσω. Η πόλις, εν η θέλει συσταθή εκάτερον, και ο χρόνος της ενάρξεως των εργασιών αυτών όρισθήσεται υπό του αρμοδίου Υπουργού διά Βασιλικού Διατάγματος.

Άρθρον 2. Πάσαι αι διατάξεις των 20 άρθρων του από 11 Ιανουαρίου 1878 περί συστάσεως Διδασκαλείου εν Αθήναις ΧΘ' νόμου, αι μη τροποποιούμεναι διά του παρόντος νόμου, ισχύουσι και εφαρμόζονται και εν τοις συσταθησομένοις διδασκαλείοις· ωσαύτως αι διά του νόμου οριζόμεναι συμπληρωτικαί εκείνου διατάξεις ισχύουσι και εφαρμόζονται και εν τω εν Αθήναις Διδασκαλείω. Καταργούνται δε αι εις τον παρόντα νόμον αντικείμεναι.

Άρθρον 3, Διευθυνταί Διδασκαλείων δύνανται να διορισθώσι και διδάκτορες της Φιλολογίας ειδικώς τα Παιδαγωγικά σπουδάσαντες και ευδοκίμως διδάξαντες.

Άρθρον 4. Ο αριθμός των κατά το άρθρον 15 του ΧΘ' νόμου διοριζομένων επί επιμισθίω καθηγητών διδασκαλείων, δεν δύναται να υπερβή τους τρεις, των δε διδασκάλων τους τεσσάρας. Αλλ' η διδασκαλία της Μουσικής, Ιχνογραφίας,

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 52/12 Μαΐου 1880.

Καλλιγραφίας και Γυμναστικής δύναται να ανατεθή και εις ένα καθηγητήν, φέροντα αποδείξεις ότι εσπούδασεν ειδικώς τα μαθήματα ταύτα, η και εις αλλοδαπόν έχοντα τα ανωτέρω προσόντα. Ο δε μισθός του αναλαβόντος την διδασκαλίαν των μαθημάτων τούτων δεν δύναται να υπερβή τας δραχ. 300,

Άρθρον 5. Κατά των παραβαινόντών η αμελούντών το καθήκον των διευθυντών, καθηγητών και διδασκάλων των Διδασκαλείων έχει ο Υπουργός της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως πειθαρχικήν εξουσίαν, δυνάμενος να επιβάλλη αυτοίς μετ" απολογίαν τας εξής ποινάς. 1) Επίπληξιν 2) Πρόστιμον από 10 έως 50 δραχμών 3) Προσωρινήν παύσιν το πολύ ενός μηνός μετά στερήσεως του μισθού.

Άρθρον 6. Τα διδασκαλεία διατελούσιν υπό την άμεσον εποπτείαν του Υπουργού των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, ασκούντος αυτήν το μεν διά του Γενικού Επιθεωρητού, όφείλοντος άπαξ τουλάχιστον του έτους να επιθεωρή αυτά, το δε δι' Εφορίας συγκειμένης εκ του Επισκόπου, ως Πρόεδρου, του Προέδρου των Εφετών η των Πρωτοδικών, αν Εφετείον δεν υπάρχη, και του Γυμνασιάρχου η των νομίμως αναπληρούντων αυτούς. Τα καθήκοντα και η εξουσία της Εφορίας ταύτης θέλουσι κανονισθή διά Βασ. Διατάγματος.

Άρθρον 7, Οι από των Διδασκαλείων αναγνωρισθησόμενοι διδάσκαλοι δευτέρας τάξεως διορίζονται ως Διευθυνταί δημοτικού σχολείου εν ταις πρωτευούσαις δήμων η Επαρχιών, οι δε αναγνωρισθησόμενοι πρωτοβάθμιοι διορίζονται τοιούτοι εν πρωτευούση Επαρχιών η Νομών. Εν ελλείψει δε δευτεροβαθμίων δημοδιδασκάλων, διορίζονται και τριτοβάθμιοι εν πρωτευούσαις δήμων ως δεύτεροι δε δημοδιδάσκαλοι σχολείου, έχοντος ανάγκην πλειόνων του ενός διδασκάλων, δύνανται να διορισθώσιν εν Σχολείοις πρωτευουσών Νομών η Επαρχιών και δευτεροβάθμιοι η τριτοβάθμιοι, εν δε τοις σχολείοις κωμών διορίζονται τριτοβάθμιοι' δύναται κατ' ιδίαν βούλησιν να διορισθή και πρωτοβάθμιος η δευτεροβάθμιος εν Σχολείω κώμης, αλλ' έχων τον μισθόν και τας αποδοχάς τριτοβαθμίου.

Ο παρών νόμος, ψηφισθείς παρά της Βουλής, και παρ' Ημών σήμερον κυρωθείς, θέλει δημοσιευθή διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθή ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις, τη 6 Μαΐου 1880.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ. Ν. ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΣ

17

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ Φ.Ε.

(Β. Διάταγμα / 24 Απριλίου 1881)

Κυβέρνηση Λ. Κουμουνδούρου Υπουργός Ν. Παπαμιχαλόπουλος

Περί διδασκαλίας των παιδαγωγικών μαθημάτων

και των εξετάσεων των υποψηφίων διδασκαλισσών

εν τοις Παρθεναγωγείοις της Φιλεκπαιδευτικής εταιρίας

ΓΕΩΡΓΙΟΣ A' ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Έχοντες υπ' όψιν α'.) τα άρθρα 13, 14 και 58 του περί δημοδιδασκαλίας νόμου της 6 Φεβρουαρίου 1834, β.) τα άρθρα 1 και 5-15 του κανονισμού των Παρθεναγωγείων της Φιλεκπαιδευτικής εταιρίας, του διά του Ημετέρου Διατάγματος της 21 Ιανουαρίου 1870 κεκυρωμένου, και γ'.) το Ημέτερον Διάταγμα της 11 Μαΐου 1867 περί του Αρσακείου ως διδασκαλείου διδασκαλισσών, και επιθυμούντες να κανονίσωμεν εν αυτοίς τα της διδασκαλίας των παιδαγωγικών μαθημάτων, και των πρακτικών ασκήσεων των υποψηφίων διδασκαλισσών, ως και τα των επί πτυχίω εξετάσεων αυτών, συμφώνως προς τα διά των νόμων ΧΘ' της 11 Ιανουαρίου 1878 και ΩΝΘ' της 6 Μαΐου 1880 περί συστάσεως Διδασκαλείων και των προς εκτέλεσιν αυτών εκδοθέντων Ημετέρων Διαταγμάτων δεδογμένα, ώστε η των αρρένων και των θηλέων προκαταρκτική παίδευσις εν άπασι τοις δημοτικοίς σχολείοις του Βασιλείου να χωρή ομόρρυθμος και προς τας αναπτυσσομένας οσημέραι κοινωνικάς σχέσεις και χρείας ηρμοσμένη, επί τη προτάσει του Ημετέρου επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργού απεφασίσαμεν και διατάσσομεν τάδε·

Άρθρ. 1. Τα υπό της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας συντηρούμενα εν Αθήναις δύο Παρθεναγωγεία, το Εσωτερικόν Αρσάκειον και το Εξωτερικόν, ως και το εν Κερκύρα τούτοις ισοβάθμιον, αναγνωρίζονται προσωρινώς ως Διδασκαλεία 

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 41/11 Μαΐου 1881.

της Κυβερνήσεως προς μόρφωσιν και εξέτασιν διδασκαλισσών υπό τους όρους των επομένων διατάξεων.

Άρθρ. 2. Το πρόγραμμα των κατά παν έπιόν έτος διδαχθησομένων εν τοις Παρθεναγωγείοις τούτοις μαθημάτων υποβάλλεται κατά Μάιον εκάστου έτους υπό την έγκρισιν του επί της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργείου, αι δ' επ' αυτού τροποποιήσεις εφαρμόζονται αναγκαίως από της αρχής του επομένου σχολικού έτους.

Άρθρ. 3. Σκοπός της διδασκαλίας πάντων των εν τοις Παρθεναγωγείοις τούτοις διδασκομένων μαθημάτων τίθεται η ηθική κυρίως μόρφωσις των νεανίδων και η προπαρασκευή αυτών εις το διδασκαλικόν έργον. Προς τον σκοπόν δε τούτον ρυθμίζεται η διδασκαλία των μαθημάτων επί το πρακτικώτερον.

Άρθρ. 4. Εν ταις ανωτέραις τάξεσι των Παρθεναγωγείων τούτων, τη τετάρτη και πέμπτη διδάσκονται τα εξής. Παιδαγωγικά μαθήματα. 1) Εμπειρική Ψυχολογία μετά στοιχειώδους Λογικής, 2) Παιδαγωγική, 3) Διδακτική και Μεθοδική μετ' ασκήσεων καθ' εκατέραν τάξιν εν προσηρτημένω προτύπω δημοτικώ σχολείω θηλέων δι' υποδειγματικής διδασκαλίας υπό εμπείρου καθηγητού αποδεδειγμένως, εν Πανεπιστήμιο) και Διδασκαλείω τα Παιδαγωγικά ειδικώς σπουδάσαντος. Εις την θέσιν του καθηγητού τούτου, όστις έσται και Διευθυντής του προτύπου, εν ω αι ασκήσεις των υποψηφίων διδασκαλισσών, δύναται να διορισθή και Διευθύντρια κεκτημένη τα αυτά προσόντα.

Άρθρ. 6. Αι κατά τα άρθρα 13 και 14 του περί δημοδιδασκαλίας νόμου της 6 Φεβρουαρίου 1834 εξετάσεις επί πτυχίω η επί προβιβασμώ των διδασκαλισσών ενεργούνται εν τε τω εν Αθήναις και εν Κέρκυρα Αρσακείω κατά μήνα Οκτώβριον η Μάρτιον οριζόμενης της ημέρας της ενάρξεως και των καθ' εκάστην εργασίμων ωρών υπό του αρμοδίου Υπουργείου. Εις τας εξετάσεις παρίστανται μόνον οι βουλόμενοι των συμβούλων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας και οι γονείς η κηδεμόνες των Εξεταζομένων, αναγκαίως δ' η Διευθύντρια ή η υποδιευθύντρια.

Άρθρ. 7, Αι υποψήφιοι εξετάζονται εν Αθήναις μεν υπό επιτροπείας συγκειμένης εξ επτά μελών, ήτοι του Γενικού επιθεωρητού των δημοτικών σχολείων, ως Προέδρου, τριών καθηγητών του εν Αθήναις Διδασκαλείου διοριζομένων υπό του αρμοδίου υπουργείου και τριών καθηγητών εκ των εν τοις Παρθεναγωγείοις της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας διδασκόντων υπό του αυτού Υπουργείου διοριζομένων, αλλά κατά πρότασιν του Συμβουλίου της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας. Εν Κέρκυρα δε υπό Επιτροπείας ωσαύτως εξ επτά μελών, ήτοι του Γενικού Επιθεωρητού ως Προέδρου, και τριών καθηγητών του εν Κέρκυρα Γυμνασίου, μέχρις ου συσταθή το εν Επτανήσω Διδασκαλείον, και μετά τούτο, εκ καθηγητών του Διδασκαλείου τούτου, υπό του

Υπουργείου διοριζομένων, και τριών καθηγητών εκ των διδασκόντων εν τω εν Κερκύρα Αρσακείω τη προτάσει του Συμβουλίου της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας υπό του Υπουργού διοριζομένων.

Άρθρ. 8. Τον Πρόεδρον  της εξεταστικής των δημοδιδασκαλισσών Επιτροπείας απόντα η κωλυόμενον αναπληροί εν Αθήναις μεν ο υπό του Υπουργείου διοριζόμενος η Διευθυντής Διδασκαλείου η καθηγητής Πανεπιστημίου η Γυμνασιάρχης, εν Κέρκυρα δε ο Διευθυντής του εν Επτανήσω Διδασκαλείου η ο Γυμνασιάρχης του εν Κερκύρα Γυμνασίου.

Άρθρ. 9. Αι διατάξεις των άρθρων 5-14 περιλαμβανομένου πλην της του 6 άρθρου του Ημετέρου Διατάγματος της 6 Μαΐου 1880 "περί κανονισμού των απολυτηρίων εξετάσεων εν τω εν Αθήναις Διδασκαλείω" ισχύουσι και εφαρμόζονται κατ' αναλογίαν και επί των εξετάσεων των διδασκαλισσών.

Άρθρ. 10. Τα μαθήματα εν οις εξετάζονται αι υποψήφιοι ανάγονται εις επτά κύκλους, ων έκαστος ανατίθεται υπό του Υπουργείου εις έκαστον των της εξεταστικής Επιτροπείας μελών' ορίζονται δε οι κύκλοι των μαθημάτων

οι εξής·

1) Ο των Θρησκευτικών.

2) Ο των Παιδαγωγικών.

3) Ο των της Μεθοδολογίας και πρακτικής διδασκαλίας.

4) Ο της Ελληνικής γλώσσης.

5) Ο των Φυσικομαθηματικών.

6) Ο της Ιστορίας και Γεωγραφίας· και

7) Ο των τεχνικών μαθημάτων.

Άρθρ. 11. Εις εξέτασιν επί διδασκαλικώ πτυχίω γίνονται δεκταί αι ως τακτικαί μαθήτριαι διανύσασαι τουλάχιστον τας δύο ανωτέρας τάξεις των εν τω άρθρω  l του παρόντος Διατάγματος οριζομένων Παρθεναγωγείων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας και παρουσιάζουσαι τρεις τουλάχιστον ημέρας προ της ενάρξεως των εξετάσεων εις τον Πρόεδρον της Επιτροπείας αποδεικτικόν μαρτυρούν ότι εξετασθείσαι εν τοις μαθήμασι της ανωτάτης τάξεως κατά τας δημοσίους του Παρθεναγωγείου εξετάσεις ηξιώθησαν απολυτηρίου, και ότι ησκήθησαν  τας εν τω προτύπω διά του άρθρου 5ου του παρόντος Διατάγματος κανονιζομένας ασκήσεις.

Άρθρ. 12. Aι μη σκοπούσαι να επιδοθώσιν εις το διδασκαλικόν επάγγελμα μαθήτριαι των Παρθεναγωγείων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας απαλλάσσονται της υποχρεώσεως να ακροώνται των μεθοδολογικών μαθημάτων και να ασκώνται εν τοις προτύποις, εξεταζόμεναι δε κατά τας δημοσίας εξετάσεις λαμβάνουσιν απολυτήριον.

Άρθρ. 13. Εκάστω των παρά του Υπουργείου διοριζομένων τριών μελών της εξεταστικής των δημοδιδασκαλισσών Επιτροπείας, δίδεται αποζημίωσις

δραχμών εξ καθ' ήμέραν, τω δε Προέδρω η τω αναπληρωτή αυτού όκτώ, εκ της προς εξέτασιν δημοδιδασκάλων οριζόμενης πιστώσεως εν τω προϋπολογισμώ του επί της Εκπαιδεύσεως Υπουργείου.

Άρθρ. 14, Κατά το εφεστώς έτος αι εξετάσεις των διδασκαλισσών ενεργηθήσονται κατά τα μέχρι τούδε νενομισμένα δυνάμει του από 11 Μαΐου 1867 Ημετέρου Διατάγματος.

Άρθρ. 15. Πάσα διάταξις αντικειμένη εις το παρόν Διάταγμα καταργείται.

Εις τον Ημέτερον επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργόν ανατίθεμεν την εκτέλεσιν του παρόντος Διατάγματος.

Εν Αθήναις, τη 24 Απριλίου 1881.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΠΑΠΑΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

18  ΣΥΣΤΑΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ

(Νόμος ΑΙB 12 Ιουνίου 1882)

Κυβέρνηση Χ. Τρικούπη Υπουργός Κ. Λομβάρδος

ΝΟΜΟΣ ΑΙΒ'.

Περί συστάσεως Διδασκαλείου εν Θεσσαλία

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α' ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, έγνωμεν να διατάξωμεν και διατάσσομεν τάδε.

Άρθρον. 1. Προς μόρφωσιν και αναγνώρισιν διδασκάλων, ικανών να διδάσκωσιν εν τοις δημοτικοίς σχολείοις του Κράτους, συνιστάται προς τοις υπάρχουσι νέον Διδασκαλείον εν Θεσσαλία.

Άρθρον 2. Ο χρόνος της συστάσεως και ενάρξεως των εργασιών του εν Θεσσαλία Διδασκαλείου ορισθήσεται διά Βασιλικού Διατάγματος, προκληθησομένου υπό του αρμοδίου Υπουργού.

Ο νόμος ούτος ψηφισθείς υπό της Βουλής, και παρ' Ημών σήμερον κυρωθείς, δημοσιευθήτω διά της εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις τη 12 Ιουνίου 1882.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ.

Κ. ΛΟΜΒΑΡΔΟΣ

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 53/23 Ιουνίου 1882.

19

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

(Νόμος ΑΜ'/22 Ιουνίου 1882)

Κυβέρνηση Χ. Τρικούπη

Υπουργός Κ. Λομβάρδος

ΝΟΜΟΣ

Περί τροποποιήσεως και προσθήκης διατάξεων αναφερομένων εις τα Διδασκαλεία

ΓΕΩΡΓΙΟΣ A'

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν.

Άρθρον 1. Διευθυνταί Διδασκαλείων δύνανται να διορισθώσι και διδάκτορες της φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού η αλλοδαπού τινός Πανεπιστημίου, προσάγοντες αποδείξεις περί ειδικής σπουδής των παιδαγωγικών μαθημάτων.

Άρθρον 2. Εν τοις Διδασκαλείοις διδάσκονται και τα εξής μαθήματα:

1) Οπλασκία, διδασκομένη υπό Ανθυπολοχαγού, λαμβάνοντος μηνιαίον επιμίσθιον μέχρι δραχμών εκατόν και διοριζομένου διά Βασιλικού Διατάγματος.

2) Οι παρ' ημίν κείμενοι θεμελιώδεις νόμοι περί της δημοτικής εκπαιδεύσεως και ερμηνεία αυτών.

Τα καθέκαστα της διδασκαλίας των μαθημάτων τούτων ορισθήσονται διά Βασιλικού Διατάγματος.

Άρθρον 3. Εν εκάστω Διδασκαλείω διορίζονται υπό του επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργού, αλλ' επί τη προτάσει του Διευθυντού του Διδασκαλείου, εις παρασκευαστής των μαθημάτων των φυσικών επιστημών, εις επιστάτης και εις υπηρέτης.

Άρθρον 4. Ο παρασκευαστής, έχων μισθόν δραχμών ογδοήκοντα κατά

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 60/2 Ιουλίου 1882.

μήνα, ανάγκη να έχη αποδείξεις φοιτήσεως ενός τουλάχιστον έτους εις το εν τω Πανεπιστημίω φαρμακευτικόν σχολείον. Ο επιστάτης έχει μισθόν δραχμών εβδομήκοντα κατά μήνα, ο δε υπηρέτης δραχμών τεσσαράκοντα.

Ο παρών νόμος, εγκριθείς υπό της Βουλής, και παρ' Ημών σήμερον κυρωθείς, θέλει, δημοσιευθή διά της εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθή ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις τη 22 Ιουνίου 1882.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Κ. ΛΟΜΒΑΡΔΟΣ

20

ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΦΟΙΤΗΣΗΣ ΣΤΑ ΠΑΡΘΕΝΑΓΩΓΕΙΑ ΤΗΣ Φ. Ε.

(Β. Διάταγμα / 17 Σεπτεμβρίου 1882)

Κυβέρνηση Χ. Τρικούπη Υπουργός Κ. Λομβάρδος

ΔΙΑΤΑΓΜΑ

Περί αναστολής της Ισχύος τον άρθρον 11 τον από 22 Απριλίου 1881 Β. Διατάγματος.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α' ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ.

Επί τη προτάσει του Ημετέρου επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργού, διατάσσομεν τάδε.

Άρθρον 1. Αναστέλλεται διά μόνον το ενεστώς έτος η εν τω άρθρω 11 του από 22 Απριλίου 1881 Διατάγματος αναγραφομένη υποχρέωσις της φοιτήσεως των μελλοδιδασκαλισσών εις τουλάχιστον τας δύο ανωτέρας τάξεις των εν τω άρθρω 1 του αυτού Διατάγματος οριζομένων Παρθεναγωγείων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας.

Άρθρον 2. Αι θέλουσαι να καταταχθώσιν απ' ευθείας εις την έκτην τάξιν των Παρθεναγωγείων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας, οφείλουσι να προσαγάγωσι μεν αποδείξεις περί της είτε εν άλλω παρθεναγωγείω, ανεγνωρισμένω υπό της Κυβερνήσεως η παρά καθηγητών ανεγνωρισμένων, κατ' ιδίαν ακροάσεως απάντων των εν τη πέμπτη τάξει αυτών διδασκομένων μαθημάτων ουδενός εξαιρουμένου, να υποστώσι δε τας κεκανονισμένας εισιτηρίους εξετάσεις.

Άρθρον 3. Η κατάταξις των μαθητριών της έκτης τάξεως κατά το άρθρον 2 του παρόντος Διατάγματος επ' ουδενί όρω δύναται να γείνη μετά την τριακοστήν Σεπτεμβρίαυ ε.έ.

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 108/20 Σεπτεμβρίου 1882.

Εις τον αυτόν επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργόν ανατίθεμεν την εκτέλεσιν του παρόντος Διατάγματος.

Εν Αθήναις, τη 17 Σεπτεμβρίου 1882.

Εν ονόματι του Βασιλέως Το Υπουργικόν Συμβούλιον

Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ, Δ. Γ. ΡΑΛΛΗΣ,

Κ. ΛΟΜΒΑΡΔΟΣ, Π. ΚΑΛΛΙΓΑΣ Κ. ΛΟΜΒΑΡΔΟΣ.

2l

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ Φ.Ε. ΣΧΟΛ. ΕΤΟΥΣ 1882 - 1883

ΠΡΩΤΗ ΤΑΞΙΣ.

Θρησκευτικά. Ιστορία της Π. Διαθήκης μέχρι τέλους κατά το εγχειρίδιον A. Δ. Κυριακού καθ' εβδομάδα ώραι 2 Εξήγησις Ευαγγελίου καθ' εβδομάδα ώρα 1

Ελληνικά. Ερμηνεία εκ του Α' τόμου της Χρηστομαθείας Φωσκίδου. Γραμματική απ' αρχής μέχρι των εις ΜΙ, ορθογραφικαί ασκήσεις και εκθέσεις άπαξ της εβδομάδος, ήτοι αντιγραφή προτάσεων, αποφθεγμάτων, μύθων κλπ. εξηγηθέντων, α') εκ του βιβλίου, β') καθ' υπαγόρευσιν, και γ') από μνήμης. 9 Μαθηματικά. Αριθμητική περί ακεραίων αριθμών, περί διαιρετότητος αυτών και περί κοινών κλασμάτων κατά το εγχειρίδιον Γ. Γεράκη. 2

Ιστορικά. Ιστορία των Ασιανών και Λιβυκών εθνών κατά το εγχειρίδιον Γ. Βακαλοπούλου. 1

Γεωγραφικά. Γεωγραφία της Ελλάδος και Τουρκίας κατά το εγχειρίδιον M. Δήμιτσα. 2 Φυσικά. Αρχαί φυσικής ιστορίας κατά το εγχειρίδιον Μηλιαράκη. 2 Γαλλικά. Ανάγνωσις και ερμηνεία του κειμένου (Historiettes véritables)

Γραμματική Desrues, οι τύποι μέχρι των δύο βοηθητικών ρημάτων. 5 Ιχνογραφία. 2 Καλλιγραφία. Κατά σύστημα. 2 Εργόχειρον. Στρήφωμα, διπλορραφή, γαζί, αρχαί κεντήματος. 5 Ωδική μουσική. 3

36

ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΑΞΙΣ.

Θρησκευτικά. Η Καινή Διαθήκη απ' αρχής μέχρι τέλους κατά το εγχειρίδιον A. Δ, Κυριακού καθ' εβδομάδα ώραι 2

Εξήγησις Ευαγγελίου 1

Αναδημοσιεύεται από το: Πρόγραμμα των επί το σχολικόν έτος 1882-1883 διδαχθησομένων μαθημάτων εν τοις Διδασκαλείοις της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας, Αθήνα 1882, σ. 3-13.

Ελληνικά. Ερμηνεία εκ του Β' τόμου Χρηστομαθείας Φωσκίδου κατ' εκλογήν. Γραμματική από των εις ΜΙ ρημάτων τέλους, ορθογραφικαί ασκήσεις επί του πίνακος άπαξ της εβδομάδος, .εκθέσεις ιδεών άπαξ του μηνός, ήτοι κατ' οίκον έκθεσις μικρών γεγονότων κατά διήγησιν του διδάσκοντος, διορθούμεναι άπασαι υπό του καθηγητού. 9

Μαθηματικά. Σύντομος επανάληψις των εν τη A' τάξει διδαχθέντων, συμμιγείς αριθμοί, και δεκαδικά κλάσματα, κατά το εγχειρίδιον Γ. Γεράκη, 2

Ιστορικά. Ιστορία του Ελληνικού έθνους μέχρι της αλώσεως της Κορίνθου υπό των Ρωμαίων κατά το εγχειρίδιον Γ. Βακαλοπούλου. 2

Γεωγραφικά. Γεωγραφία της Ευρώπης κατά το εγχειρίδιον Μ. Δήμιτσα. 2 Φυσικά, Φυτολογία κατά το εγχειρίδιον Σ. Μηλιαράκη. 2 Γαλλικά, Ερμηνεία εκ της Χρηστομάθειας Καρασούτσα, ανέκδοτα και διάλογοι. Γραμματική Desrues, επανάληψις των εν τη A' τάξει διδαχθέντων τύπων μετά κανόνων, και εξακολούθησις μέχρι των συνηθεστέρων ανωμάλων ρημάτων, απομνημόνευσις ποιητικών τεμαχίων. 5 Ιχνογραφία. 2 Καλλιγραφία. 2 Ωδική μουσική. 2 Έργόχειρον. Ράψίμον, μάρκα, κέντημα, πλέξιμον μέ το βελονάκι και κουμβότρυπα.  5

36

ΤΡΙΤΗ ΤΑΞΙΣ.

Θρησκευτικά. Κατήχησις (στοιχειωδώς) κατά το εγχειρίδιον Αναστασίου Δ. Κυριακού καθ' εβδομάδα ώραι 2

Εξήγησις Ευαγγελίου 1

Ελληνικά. Ερμηνεία εκ των Ελληνικών του Ξενοφώντος και εκ της Κύρου Παιδείας κατ' εκλογήν, Συντακτικόν Ασωπίου το A' μέρος, ορθογραφικαί ασκήσεις επί του πίνακος άπαξ της εβδομάδος, εκθέσεις ιδεών άπαξ του μηνός, ήτοι κατ' οίκον έκθεσις του υπό του διδάσκοντος περιγραφέντος αντικειμένου, διορθούμεναι άπασαι υπό του διδάσκοντος καθηγητού. 9

Μαθηματικά. Αριθμητική, σύντομος επανάληψις των προδιδαχθέντων και τα περί αναλογιών και μεθόδων μέχρι τέλους κατά το εγχειρίδιον Γ. Γεράκη. 2

Ιστορικά. Ρωμαϊκή Ιστορία και τα κυριώτερα της Μεσαιωνικής κατά το εγχειρίδιον Γ. Βακαλοπούλου. 2

Γεωγραφικά. Γεωγραφία Ασίας και Αφρικής κατά το εγχειρίδιον Μ. Δήμιτσα. 2

Γαλλικά, Ερμηνεία εκ της αυτής Χρηστομαθείας εκλεκτών τεμαχίων πεζών συγγραφέων. Γραμματική η αυτή από των ανωμάλων ρημάτων μέχρι τέλους του τεχνολογικού, συντακτικού οι στοιχειωδέστεροι κανόνες, ανάλογος Θεματογραφία εκ της αυτής γραμματικής και του συμπληρώματος αυτής, απομνημόνευσι,ς εκλεκτών τεμαχίων. 5 Φυτολογία (συνέχεια). 2 Ιχνογραφία. 2

Καλλιγραφία. 2

Εργόχειρον ράψιμον χιτωνίου νυκτικού και υποκαμίσου με κέντημα. 5

34 ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΑΞΙΣ.

Θρησκευτικά. Κατήχησις (εκτενέστερον) κατά το εγχειρίδιον Αναστασίου Δ. Κυριακού καθ' εβδομάδα ώρα 1

Ελληνικά. Εκ των απομνημονευμάτων του Ξενοφώντος κατ' εκλογήν. Πλάτωνος, Κρίτων και τις των παραλλήλων βίων του Πλουτάρχου, Συντακτικού συνέχεια και τέλος μετ' εφαρμογής, ανάγνωσις εκ των του Διοδώρου, ορθογραφικαί ασκήσεις άπαξ της εβδομάδος, και εκθέσεις ιδεών άπαξ του μηνός, ήτοι της δοθείσης υπό του διδάσκοντος ύλης, μεταβολή των αριθμών, των προσώπων, των χρόνων, του πλαγίου λόγου εις ορθόν και τανάπαλιν, του ποιητικού εις πεζόν, του διαλογικού εις διηγηματικόν η επιστολιμαίον, του συντετμημένου εις εκτεταμένον και τανάπαλιν, διορθούμεναι άπασαι υπό του διδάσκοντος καθηγητού. 9

Ιστορικά. Ιστορία των νεωτέρων χρόνων κατά το εγχειρίδιον Γ. Βακαλοπούλου, 2

Γεωγραφικά. Γεωγραφία Αμερικής και Ωκεανίας και επανάληψις των άλλων ηπείρων κατά το εγχειρίδιον Μ. Δήμιτσα. 1 Μαθηματικά. Γεωμετρία κατά το εγχειρίδιον Γ. Γεράκη. 2 Φυσικά. Ζωολογία. 2 Γαλλικά. Ερμηνεία πεζών συγγραφέων εκ της αυτής Χρηστομάθειας, συντακτικόν κατ' έκτασιν και Θεματογραφία, απομνημόνευσις ποιητικών τεμαχίων και απαγγελία, επανάληψις των ανωμάλων ρημάτων. 5 Ιχνογραφία. 2 Καλλιγραφία. 1 'Ωδική μουσική. 3 Εργόχειρον. Ράψιμον, κέντημα εμβάλωμα περιποδίων (καλτσών) 5

33 ΠΕΜΠΤΗ ΤΑΞΙΣ.

Θρησκευτικά. Η κατά Χριστόν ηθική κατά το εγχειρίδιον Αναστασίου Δ. Κυριακού, καθ' εβδομάδα ώρα 1

Ελληνικά. Θουκυδίδου βιβλ. Δ' το ιστορικόν, Πλάτωνος απολογία, 4 Ομήρου Οδύσσεια Ι. Κ. A. 3 Ανάγνωσις εν μεν τη A' εξαμηνία Κύρου ανάβασις, εν δε ττ) Β' εκ των του Ηροδότου διηγημάτων. 1

Ασκήσεις συντακτικού άπαξ της εβδομάδος, και άπαξ του μηνός εκθέσεις ιδεών, ήτοι διαπραγμάτευσις ύλης τινός, καθ' ωρισμένον είδος του λόγου (διηγηματικόν, διαλογικόν, ρητορικόν), και ανάπτυξις βραχείας τινός εννοίας (χρεία), διορθούμεναι άπασαι υπό του διδάσκοντος καθηγητού, 1

Μαθηματικά. Επανάληψις της αριθμητικής 2

Μαθηματικά. Μαθηματική Γεωγραφία κατά το εγχειρίδιον Μ. Νικολαΐδου, 1

Παιδαγωγικά. Παιδαγωγική μετά συντόμου διδασκαλίας των δυνάμεων της ψυχής. 2

Ιστορικά. Ιστορία του Ελληνικού έθνους απ' αρχής μέχρι των ημερών ημών κατά το εγχειρίδιον Γ, Βακαλοπούλου 2 Φυσικά. Φυσική Πειραματική. 3

Γαλλικά. 5

Οικιακή οικονομία. 1 Ιχνογραφία. 1 Ωδική μουσική. 3 Εργόχειρον. Κόψιμον και ράψιμον ανδρικού και γυναικείου χιτώνος (υποκαμίσου), εμβάλωμα εις ύφασμα. 3

33

ΕΚΤΗ ΤΑΞΙΣ.

Ελληνικά. Ανάγνωσις εκ της του Ξενοφώντος Κύρου αναβάσεως και εκ των του Διόδωρου και άλλων ευλήπτων συγγραφέων οδηγίαι προς το ερμηνεύειν και διδάσκειν τοιούτους Έλληνας συγγραφείς κοράσια της ανωτάτης τάξεως πλήρους δημοτικού σχολείου Θηλέων καθ' εβδομάδα ώραι 3

Ασκήσεις έγγραφοι εν τη καθωμιλημένη γλώσση, γενόμεναι ελευθέρως και αυτενεργώς υπό των μαθητριών αλλ' επί δεδομένου σχεδίου, και πραγματευόμεναι θέματα χρήσιμα εις τον βίον και συντελεστικά προς το διδασκαλικόν έργον, ήτοι εκθέσεις σχολικαί, αιτήσεις προς τας δημοσίας αρχάς, επιστολαί, λογίδρια και τα τοιαύτα. 1

Ανάγνωσις εκλεκτών Ελληνικών τεμαχίων πεζών συγγραφέων και ποιητών, καταλλήλων εις παίδευσιν και αγωγήν της γυναικός, σύγκρισις προς την αρχαίαν γλώσσαν και οδηγίαι προς τεχνικήν ανάγνωσιν και απαγγελίαν, 2

Παιδαγωγικά. Ιστορία της Παιδαγωγίας (μετά συντόμου εισαγωγικής εκθέσεως των νόμων του διανοείσθαι και της εφαρμογής αυτών) επιτομώτερον

μεν η παρά τοις αρχαίοις Ασιανοίς και Αιγυπτίοις, εκτενέστερον δε παρά τοις Έλλησι και μάλιστα παρά τοις Αθηναίοις και Σπαρτιάταις, μετά δε ταύτα παρά τοις Ρωμαίοις και καθεξής, μέχρι των νεωτέρων χρόνων και Ιστορία του δημοτικού σχολείου απ' αρχής της εμφανίσεως αυτού μέχρι σήμερον. 3

Διδακτικά. Θεωρία της διδακτικής καθόλου και ιδία περί των διδακτικών μεθόδων, ήτοι η γενική και ειδική μεθοδολογία, διδασκόμενη υπό του διευθύνοντος το πρότυπον. 2

Υποδειγματική διδασκαλία ήτοι εφαρμογή των κανόνων της διδακτικής και μεθοδολογίας εν τω έργω του διδάσκειν, γινομένη εν τω προτύπω υπό του διευθύνοντος αυτό.

Ασκητική διδασκαλία εν τω προτύπω, εν ω αι μαθήτριαι θα διδάσκωσι κατά σειράν προσδιωρισμένον μάθημα, προηγηθείσης γραπτής επεξεργασίας, γινομένης μεν υπ' αυτών, επιδιορθουμένης δε υπό του διευθύνοντος το πρότυπον. 10

Συνεδρίαι διδασκαλικαί, εν αις θα επικρίνωντα., αι διδάξασαι καθ' εβδομάδα, και εξελέγχωνται τα σφάλματα αυτών υπό των τακτικών, διδασκάλων και του διευθύνοντος το πρότυπον, 2

Ιστορία. Γενική Ιστορία (επανάληψις). 2

Χημεία. Αι απλούστεραι γνώσεις της χημείας και μάλιστα αι διδασκόμεναι εις την ανωτάτην τάξιν πλήρους δημοτ. σχολείου, ήτοι εξήγησις της χημικής συνθέσεως των ώφελιμωτάτων και αναγκαιοτάτων εν τω βίω (ύδατος, αέρος), κατάδειξις των κυριωτέρων οργανικών συνθέσεων των χρησίμων εν τε τη βιομηχανία και τω οικιακώ βίω (οίνου, όξους, ζύθου, κηρού, σάπωνος, χάρτου, υλών χρωματιστικών) πηλοπλαστική, υελοποιΐα, βυρσοδεψική, λιθογραφία, χαλκογραφία, τυπογραφία κτλ. 2

Μουσική. Μουσική ευρωπαϊκή, ήτοι ωδική μετά θεωρίας και ασμάτων ψαλλομένων εν τοις σχολείοις. 2

Γαλλικά. Ερμηνεία και άσκησις εις το ομιλείν και γράφειν. 3

Εργόχειρον. Κόψιμον και ράψιμον γυναικείων φορεμάτων.  3

37

22

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΑ

(Β. Διάταγμα / 14 Απριλίου 1883)

Κυβέρνηση Χ. Τρικούπη

Υπουργοί Χ. Τρικούπης, Κ. Λομβάρδος

ΔΙΑΤΑΓΜΑ

Περί εισαγωγής των στρατιωτικών ασκήσεων εις τα Διδασκαλεία τον Κράτους

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α'. ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Έχοντες υπ' όψιν το εδάφιον 2 του άρθρου 2 του' από 22 Ιουνίου π.έ, ΑΜ' νόμου περί προσθήκης και τροποποιήσεως διατάξεων, αναφερομένων εις τα διδασκαλεία, επί τη προτάσει των Ημετέρων Υπουργών του τε επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως και του επί των στρατιωτικών, διατάσσομεν τάδε·

Άρθρον 1. Αι στρατιωτικαί ασκήσεις εισάγονται εις τα διδασκαλεία του Κράτους ως μάθημα υποχρεωτικόν, επιδρών επί του γενικού βαθμού κατά τους προβιβασμούς. Κατά δε την εξαγωγήν του γενικού βαθμού ο μερικός βαθμός, ου ηξιώθη ο μαθητής εν ταις στρατιωτικαίς άσκήσεσι, πολλαπλασιάζεται επί τόν αριθμόν 2.

Άρθρον 2, Του περί διδασκαλείων ΧΘ' νόμου απαιτούντος σώμα αρτιμελές παρά των εις το διδασκαλείον νεωστί κατατασσόμενων, ουδείς δύναται να εξαιρεθή των στρατιωτικών ασκήσεων πλην αν, ων εκ των παλαιών δημοδιδασκάλων, προσαγάγη απόδειξιν δύο ιατρών, ενόρκως ενώπιον του ειρηνοδίκου μαρτυρούντων, ότι έχει οργανικήν τινα πάθησιν, παρακωλύουσαν αυτόν από των στρατιωτικών ασκήσεων.

Άρθρον 3, Αι απουσίαι από των στρατιωτικών ασκήσεων καταλογίζονται κατά την ώραν της προσκλήσεως και επιδρώσιν επί του δικαιώματος της εις εξέτασιν προσελεύσεως.

Αναδημοσιεύεται από την ΕτΚ, αρ. 149/21 Απριλίου 1883.

Άρθρον 4. Οι μαθηταί φέρουσι κατά την ώραν των ασκήσεων πιλίσκιον κυανούν και χιτώνιον κυανούν, άτινα χορηγούνται υπό του Υπουργείου έτοιμα εις αυτούς. Ταύτα παραδιδονται τοις μαθηταίς κατά την έναρξιν του σχολικού έτους επί αποδείξει και φέρουσιν έκαστον ίδιον αριθμόν, ανταποκρινόμενον προς τον των μαθητών, αναγεγραμμένων εν ιδίω μητρώω, τηρουμένω υπό του γυμνάζοντος αξιωματικού. Μετά δε την ώραν των ασκήσεων οι μαθηταί, επιστρέφοντες εν σώματι εις το διδασκαλείον, καταθέτουσιν αυτά εν τη οικεία θέσει. Ταυτά δε ισχύουσι και περί του όπλου και της σκευής εκάστου μαθητού, ων ο καθαρισμός επιβάλλεται εις έκαστον.

Άρθρον 5ον, Ουδείς των μαθητών δύναται να λάβη ενδεικτικόν η απολυτήριον, αν μη εγχειρίση εις τον διευθυντήν του διδασκαλείου απόδειξιν, υπογεγραμμένην παρά του γυμνάζοντος αξιωματικού, βεβαιούσαν, ότι παρέδωκε το χορηγηθέν αυτώ όπλον, την σκευήν, το πιλίσκιον και το χιτώνιον.

Άρθρον 6ον, Οι μαθηταί της πρώτης τάξεως διδάσκονται τας ασκήσεις, τας περιλαμβανομένας εν τω δευτέρω τμήματι των ασκήσεων του στρατιώτου του πεζικού, κατά τον κανονισμόν της 9 Απριλίου 1876, οι της δευτέρας τάξεως τα του τρίτου τμήματος των αυτών ασκήσεων, και οι της τρίτης τάξεως τας του τετάρτου τμήματος.

Άρθρον 7ον. Η ανωτέρα στρατιωτική αρχή της έδρας του διδασκαλείου οφείλει να επιβλέπη την πρόοδον των ασκήσεων, επιτηρούσα την παρά του γυμνάζοντος αξιωματικού επιμελή και ακριβή εφαρμογήν των κεκανονισμένων.

Άρθρον 8ον. Κατά τα δύο πρώτα.έτη της εφαρμογής του παρόντος διατάγματος, επιτρέπεται η εκγυμνασις πασών των τάξεων του διδασκαλείου ομού, όπως εκγυμνασθώσι και οι ήδη εις τας ανωτέρας τάξεις κατατεταγμένοι μαθηταί,

Εις τον επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος διατάγματος.

Εν Αθήναις, τη 14 Απριλίου 1883.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΟΙ Υπουργοί

Ο επί των Στρατιωτικών

Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ

Ο επί των Εκκλησιαστικών κλπ. Κ. ΛΟΜΒΑΡΔΟΣ

23

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΩΝ Φ.Ε. ΣΧΟΛ. ΕΤΟΥΣ 1883-1884

ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟΝ.

Τάξις Α'.

Θρησκευτικά. Ιερά Ιστορία, η Π. Διαθήκη συντομώτατα, και η Καινή εν εκτάσει, Ώραι 2 Εξήγησις Ευαγγελίου. Ώρα 1

Ελληνικά. Ερμηνεία εκ του Β' τόμου της χρηστομάθειας Φωσκίδου κατ' εκλογήν, Γραμματική Γενναδίου από των εις Μι ρημάτων μέχρι τέλους. Ορθογραφικαί ασκήσεις επί του πίνακος άπαξ της εβδομάδος. Εκθέσεις ιδεών άπαξ της εβδομάδος (ήτοι κατ' οίκον έκθεσις μικρών γεγονότων κατά διήγησιν του διδάσκοντος) διορθούμεναι άπασαι υπό του καθηγητού. Ανάγνωσις και άπομνημόνευσίς εκ νεοελληνικού βιβλίου. Ώραι 9

Μαθηματικά. Αριθμητική μέχρι των αναλογιών μετ' ασκήσεων. Ώραι 2 Ι

στορικά. Ιστορία του Ελληνικού έθνους μέχρι της αλώσεως της Κορίνθου υπό των Ρωμαίων. Ώραι 2

Γεωγραφικά. Γεωγραφία της Ευρώπης. Ώραι 2

Γαλλικά. Ερμηνεία εκ της Χρηστομάθειας Καρασούτσα τουλάχιστον 12 σελ. Ανέκδοτα και διάλογοι. Γραμματ. Desrues το περί άρθρων, περί σχηματισμού του πληθυντικού, περί σχηματισμού του θηλυκού των επιθέτων, περί διακρίσεως του γένους, περί σχηματισμού των παραθετικών, περί των αριθμητικών, περί των αντωνυμιών, το τυπικόν των ομαλών ρημάτων, και οι γενικοί μόνον κανόνες πάντων τούτων των κεφαλαίων της γραμματικής μετ' εφαρμογής επί των 24 θεμάτων της Γραμματικής Desrues, απομνημόνευσις λέξεων, φράσεων και ποιητικών τεμαχίων. Ώραι 5

Τεχνικά, α) Ιχνογραφία. Ώραι 2 β) Καλλιγραφία Ώραι. 2  γ) Ωδική μουσική. Ώραι 2 δ) Εργόχειρον (ραφή, σημάτιον (μάρκα), ποίκλισις (κέντημα), πλέκειν

Αναδημοσιεύεται από το: "Πρόγραμμα των κατά το σχολικον έτος 1883-1884 διδαχθησομένων μαθημάτων εν τοις Προτύποις και Διδασκαλειοις της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας" (σ. 5-12), στο : Πρακτικά της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρίας του έτους 1882-1883, Αθήνα 1883 (και σε αυτοτελές τεύχος).

μετά βελονίδος, πλέκειν περιττόδια (κάλτσαις), κομβιότρημα (κουμβρότυπα). Ώραι 5 ε) Γυμναστική, Ώραι 2

Τάξις Β'.

Θρησκευτικά. Κατήχησις μετά συντομωτάτης εξηγήσεως της λειτουργίας Ώραι 2

Εξήγησις Ευαγγελίου. Ώρα 1

Ελληνικά. Ερμηνεία εκ των Ελληνικών του Ξενοφώντος και εκ της Κύρου Αναβάσεως κατ' εκλογήν. Συντακτικόν Ασωπίου το A' μέρος, ορθογραφικαί ασκήσεις επί του πίνακος άπαξ της εβδομάδος. Εκθέσεις ιδεών άπαξ της εβδομάδος (ήτοι κατ' οίκον έκθεσις του υπό του διδάσκοντος περιγραφέντος αντικειμένου), διορθούμεναι άπασαι υπό του διδάσκοντος καθηγητού. Ανάγνωσις και απομνημόνευσις εκ νεοελληνικού βιβλίου Ώραι 9

Μαθηματικά. Αριθμητική Μ. Νικολαΐδου, σύντομος επανάληψις των προδιδαχθέντων και τα περί αναλογιών και μεθόδων μέχρι τέλους Ώραι 2

Ιστορικά. Ρωμαϊκή Ιστορία και τα κυριώτερα της Μεσαιωνικής. Ώραι 2 Γεωγραφικά. Γεωγραφία της Ασίας και Αφρικής. Ώραι 2 Φυσιογνωστικά. Ζωολογία και σύντομος ανθρωπολογία. Ώραι 2 Γαλλικά. Ερμηνεία εκ της αυτής χρηστομάθειας εκλεκτών τεμαχίων πεζών συγγραφέων, τουλάχιστον 18 σελίδων. Γραμματική η αυτή από των ανωμάλων ρημάτων μέχρι τέλους του τεχνολογικού. Συντακτικόν οι στοιχειωδέστεροι κανόνες. Ανάλογος Θεματογραφία εκ της αυτής γραμματικής και του συμπληρώματος αυτής, ήτοι από του 24 θέματος μέχρι του 51 του συμπληρώματος Ώραι 5 Τεχνικά, α) Ιχνογραφία. Ώραι 2 β) Καλλιγραφία, Ώραι 2 η Γυμναστική 2 ο) Εργόχειρον ραφή χιτωνίου νυκτικού και χιτώνος (υποκαμίσου) μετά ποικίλματος. Ώρ. 5 ε) Ωδική μουσική Ώραι. 2

Τάξις Γ.

Θρησκευτικά. Εκκλησιαστική Ιστορία, συνοπτικώς, Ώραι 2 Εξήγησις Ευαγγελίου. Ώρα 1 Ελληνικά. Ερμηνεία εκ των απομνημονευμάτων του Ξενοφώντος και εκ των παραλλήλων βίων του Πλουτάρχου κατ' εκλογήν. Λυσίου επιτάφιος. Ισοκράτους Αρεοπαγιτικός η Πλαταϊκός. Συντακτικού συνέχεια και τέλος μετ' εφαρμογής. Ανάγνωσις εκ των του Διόδωρου. Ορθογραφικαί ασκήσεις